DEBATA PRZEDZNIWNA

Gospodarze mówią o szybszych żniwach. Swoje zrobiły na polach susza i fale upalnych temperatur, które przeszły przez Polskę.

Choć nie grożą nam trzęsienia ziemi i tsunami, a klęski żywiołowe wydają się być domeną miejsc znajdujących się w tropikach lub na styku płyt tektonicznych, anomalie pogodowe w Polsce zdarzają się coraz częściej. Największe katastrofy naturalne zapisały się w historii, pozostając w pamięci i na fotografiach. Jak sobie z nimi poradziliśmy i jakie straty przyniosły? Zobaczcie archiwalne zdjęcia z miejsc zdarzeń.

Ile kosztuje pszenica w styczniu 2021? Stawki w skupie znacznie podskoczyły. Ba, pojawiają się nawet sygnały, że cena tony pszenicy konsumpcyjnej dochodzi i do tysiąca złotych. Producenci zboża jeszcze czekają czy zabierają się za sprzedaż ziarna?

Szacuje się, że plony zbóż ogółem wyniosą około 42,5 dt/ha. To o 5,8 dt/ha więcej w porównaniu z ubiegłorocznymi, podaje Główny Urząd Statystyczny. Sprawdźmy szczegóły.

Rząd pracuje nad tzw. specustawą suszową, która ma m.in. wspierać budowę zbiorników na deszczówkę. Projekt przewiduje wiele zmian dla właścicieli nieruchomości.

Rolnik został ukarany mandatem za to, że po godzinie 22 kosił zboże kombajnem. Zgłoszenia na policję dokonała mieszkanka miasta, której działka wypoczynkowa sąsiaduje z jego polem. Sprawę nagłośnił w sieci Janusz Wojciechowski, unijny komisarz ds. rolnictwa.

- W związku z obserwowanymi zmianami klimatu, tego typu zjawiska będą występować coraz częściej i wpływać negatywnie na wiele dziedzin gospodarki - mówi dr inż. Krystian Szczepański, dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska - Państwowego Instytutu Badawczego.

Wyższe będą zbiory zbóż, rzepaku, warzyw gruntowych, owoców z drzew i krzewów. Oczywiście, jeśli pól uprawnych nie nawiedzą ulewne deszcze, grad czy huragan. Na tę chwilę szacunkowe dane Głównego Urzędu Statystycznego potwierdzają wcześniejsze przewidywania ekspertów, doradców i samych rolników.

Kilka dni temu doradca z KPODR prognozował, że najintensywniejsze prace i najwięcej kombajnów na polach, zobaczymy w sierpniu. Wygląda na to, że miał rację, choć już w miniony weekend na polach zrobiło się głośniej. W powiecie golubsko-dobrzyńskim rzepak dał plon 4,2 t z hektara przy wilgotności 7%. T dobry wynik, jeśli porównamy w danymi z tego samego weekendu, ale np. z Lubelszczyzny, gdzie gospodarz z hektara uzyskał 2 tony rzepaku. W powiecie zamojskim więcej padało, presja chorób grzybowych była duża, zredukowała plon. Kilka dni wcześniej w powiecie rypińskim gradobicie znacznie uszkodziło pola rzepakowe i rolnik zastanawia się, czy to w ogóle młócić. Inny rolnik z rejonu zrobił próbę młócenia pszenżyta, ale po zmłóceniu niewielkiego kawałka pola uznał, że zaczeka kilka dni, bo wilgotność zboża wynosiła 14,3%, a zamierza je dłuższy czas przechowywać w silosie.

Mimo ulew i powodzi Polska wysycha na naszych oczach. Nasilający się deficyt wody jest coraz bardziej widoczny i nie zmniejszy się, póki nie podejmiemy odpowiednich działań. Pod względem stanu ekologicznego i chemicznego wód, Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie.  Susza zagraża nie tylko naszej kieszeni, ale całej gospodarce, ekosystemowi, a w konsekwencji także naszemu zdrowiu. Czy jest jeszcze szansa, aby jej zapobiec? Walka ze zmianami klimatu powinna stać się naszym priorytetem, o co apelują pomysłodawcy kampanii "Co z tą wodą?".

Ministerstwo Klimatu poinformowało, że od 1 lipca 2020 r. złożono ponad 6 tys. wniosków w programie „Moja Woda”. Jego realizacja ma przyczynić się do łagodzenia skutków suszy poprzez budowę przydomowych instalacji zatrzymujących deszczówkę.

Susza zaatakowała w tym roku z impetem, ostatecznie osłabła. Są jednak gospodarze, którzy zostali pokrzywdzeni przez aurę. Jest zmiana - na miejsce gminnych komisji wizytujących pola, wkracza specjalna aplikacja. To za jej pomocą - korzystając z własnego Profilu Zaufanego (to mus), poszkodowani zgłoszą wnioski o oszacowanie strat.

Rolnicy z całej Polski grzmią na ceny skupu zbóż. Dyskusja na Facebooku gorąca, bo i temat wywołuje duże emocje - "Żyto 360 zł za tonę. Cena w Lubelskim, okolice Zamościa". Pan Robert odpowiada: Rozpędzam się i wiozę. "A nasiona do siewu po 250 zł za jednostkę, czysty biznes", dodaje kolejny gospodarz.

Susza w 2020 roku będzie najgorsza od 100 lat? Brak deszczu wiosną ją zapowiada! Kwiecień z wyjątkowo małymi opadami deszczu. Wysychający Zalew Sulejowski, brak wody w Skierniewicach, drogie warzywa. Takie skutki miała koszmarna ubiegłoroczna susza, która gnębiła region łódzki i całą Polskę. W tym roku ma być gorsza.

- Słyszał ktoś, że ze pomoc suszowa (przyznajmniej de minimis) bedzie miała odroczenie? - pyta w jednej z grup rolniczych na Facebooku pani Marta.

Do 5 tys. zł dotacji na przydomowe instalacje, zatrzymujące wody opadowe lub roztopowe, będzie można otrzymać z nowego programu Ministerstwa Klimatu „Moja Woda”. Ministerstwo Klimatu oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach walki z suszą, na ten cel przeznaczą 100 mln zł. Nabór wniosków już w lipcu.

Kryzys klimatyczny dopiero się rozkręca. Tak wynika z raportu opublikowanego przez zespół prof. Martena Scheffera z Uniwersytetu Wageningen w Niderlandach. Prognoza klimatyczna na 2070 jest wyjątkowo ponura: 3,5 mld ludzi żyjących wówczas na świecie może cierpieć z powodu upałów i suszy. Naukowcy apelują o szybkie i przede wszystkim skuteczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.

W ostatnich dniach deszczu mamy trochę więcej. Spadła też temperatura powietrza, przez co mniej wody paruje. Można by pomyśleć, że susza nieco ustępiła i rolnicy powinni odetchnąć z ulgą. Niestety, prawda jest zgoła inna. Intensywne opady tylko chwilowo poprawiają sytuację. Ministerstwo Gospodarki Morskiej podkreśla, że niedobór opadów w Polsce utrzymuje się od lat i kilka dni deszczu z pewnością nie nadrobi braków.

Od trzech lat zmagamy się z niedoborem opadów i suszą, jednak tak dramatycznej sytuacji, jak w tym roku nie było w całej polskiej historii pomiarów.

Jednym z większych zmartwień Polaków była do tej pory pandemia - niestety dołączają do niej kolejne. Plagą, która może dotknąć nas niezwykle boleśnie, jest pogłębiająca się susza. Rolnicy notują straty, ceny żywności zaś szybują w górę. Jak podrożały podstawowe produkty spożywcze i czy czekają nas wyłącznie czarne scenariusze?

Susza nad Polską nie ustępuje. Z najnowszych prognoz długoterminowych wynika, że deszcz może się pojawić dopiero w maju. W związku z coraz gorszą sytuacją hydrologiczną IMGW ogłosiło, że od 1 maja będzie przygotowywał i publikował nowy typ ostrzeżenia – będzie to ostrzeżenie przed suszą hydrologiczną. Co to oznacza? Kiedy spadnie deszcz? Jakie są prognozy? Czy trzeba już oszczędzać wodę? Wyjaśniamy!