Ostrołęka. Kurpiki 2019. Nagrody prezesa Związku Kurpiów wręczone. Gala w OCK. 5.03.2020. Zdjęcia, wideo, lista nagrodzonych

W czwartek 5 marca 2020 – już po raz dziewiętnasty – w Ostrołęckim Centrum Kultury wręczone zostały Kurpiki. Nagrody prezesa Związku Kurpiów trafiły do rodowitych Kurpiów, ale także do tych, którzy w Kurpiach się zakochali; do tych którzy kultywują kurpiowskie tradycje, ale także do tych, którzy na innych polach przyczyniają się do rozwoju regionu; do młodych i… młodych duchem; do tych z Kurpiów Zielonych (większość), ale także do tych z Kurpiów Białych…

Gala, prowadzona przez Ewę Krupkę i Piotra Grzyba, tradycyjnie rozpoczęła się od odśpiewania Hymnu Związku Kurpiów. Goście odśpiewali hymn wspólnie z młodymi artystkami z zespołu Kurpianka z Kadzidła: Amelię Wiktorowicz, Lilianą Bogdańską i Wiktorią Giers.

Na gali obecni byli też przedstawiciele samorządów, które patronują imprezie i które obejmują terytorialnie Kurpie – województwa podlaskiego, województwa mazowieckiego, Ostrołęki, powiatów: ostrołęckiego, łomżyńskiego, przasnyskiego.

Nową osobą na liście patronów był w tym roku marszałek Podlasia (reprezentowany na gali przez wicemarszałka Marka Olbrysia). Jego obecność wśród patronów Kurpików jest w pełni uzasadniona. Wszak Kurpie to także część powiatu łomżyńskiego, leżącego już w województwie podlaskim. Zresztą sami reprezentanci urzędu marszałkowskiego w Białymstoku najlepiej o tym zaświadczali. Sam wicemarszałek Olbryś ma kurpiowskie korzenie, a towarzyszący mu zastępca dyrektora gabinetu marszałka Podlasia Juliusz Jakimowicz miał wręcz prawo czuć się na gali Kurpików jak w domu – swego czasu, jako dziennikarz radiowy, taką galę prowadził.

Po odśpiewaniu hymnu, głos zabrał prezes Związku Kurpiów, który zaczął z rozbrajającą szczerością od stwierdzenia, że… nie wie co powiedzieć, ponieważ wszystko co ważne powiedział już podczas wszystkich wcześniejszych gal. Podziękował więc wszystkim wspierającym Związek Kurpiów i poprosił o więcej.

Że będzie więcej zapewniali wszyscy ważni goście zaproszeni do wręczania – wraz z prezesem Grzybem – Kurpików.

Te, tradycyjnie, zostały przyznane w dziesięciu kategoriach (choć samych nagród było więcej).

Jednego z Kurpików wręczała z prezesem jego zastępczyni – Iwona Choroszewska-Zyśk. Wiceprezes Związku Kurpiów dowcipnie nawiązała do „tematu numer jeden” ostatnich dni.

- Widzę państwa wszystkich w dobrym zdrowiu, ale życzę państwu, żebyście wszyscy z tej gali wyszli zarażeni. Kurpwirusem!

„Życzenia” dowcipne, chyba jednak nieco spóźnione. Wszyscy chyba obecni od dawna kurpwirusem są już zarażeni. Bez nadziei na wyleczenie…

Ale może się mylimy. Może trafił się w sali Ostrołęckiego Centrum Kultury ktoś wyjątkowo odporny. Nawet jeśli tak, to z pewnością opuścił ją zarażony…

Lista laureatów nagród prezesa Związku Kurpiów – Kurpiki 2019

• Kategoria: Twórczość ludowa - Czesława Gałązka
• Kategoria: Nauka i pióro - Barbara Kalinowska
• Kategoria: Nauka i pióro - Antoni Kustusz
• Kategoria: Muzyka i Taniec - Męska Grupa Śpiewacza z Czarni
• Kategoria: Promowanie regionu - Olga Stopińska
• Kategoria: Pracodawca - Piekarnia SEZAM w Baranowie (właściciel: Edward Włodarczyk)
• Kategoria: Budzenie tożsamości - Stowarzyszenie „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”
• Kategoria: Budzenie tożsamości - Jan Karczewski
• Kategoria: Edukacja regionalna - Zespół Szkół Zawodowych nr 4 im. Adama Chętnika w Ostrołęce
• Kategoria: Ochrona Dziedzictwa kulturowego - Stanisław Archacki
• Kategoria: Działalność publiczna - Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej
• Kategoria: Działalność publiczna - Stanisław Jastrzębski
• Kategoria: Talent - Bartosz Duda

Po części oficjalnej przyszedł część na część artystyczną. Przed publicznością wystąpili: zespół Kurpianka z Kadzidlła, Piotr Grzyb, Kurpiowski Zespół Pod Borem z Zawad.

Choć już wcześniej nie obyło się bez kurpiowskiego śpiewu (jakby mogła się jakaś kurpiowska impreza bez niego obyć!). Część nagrodzonych zaśpiewała w podziękowaniu zaraz po odebraniu Kurpika. Największe wrażenie zrobiły te minirecitale w wykonaniu Carniaków (większość kultywujących tradycyjny śpiew kurpiowski to jednak panie, autentyczny męski zespół śpiewaczy to prawdziwa perełka) i Olgi Stopińskiej (to zawodowa wokalistka, od lat zakochana - o czym sama zapewnia i co doskonale słychać - w tradycyjnym kurpiowskim śpiewie).

Poniżej krótkie sylwetki wszystkich laureatów Kurpików 2019 (przygotowane przez organizatorów):

Czesława Gałązka. Urodziła się w Wachu. Mieszka w Kadzidle. To wszechstronnie uzdolniona twórczyni ludowa, zajmująca się głównie haftem, koronkarstwem i plastyką obrzędową. Bierze udział w wielu konkursach, warsztatach i wystawach, kultywując kurpiowską sztukę ludową. Współpracuje z wieloma instytucjami, stowarzyszeniami i samorządami. Za swoją twórczość otrzymała wiele nagród i wyróżnień, m.in. Medal Pro Masovia. Utworzyła na własnej posesji galerię, gdzie nieodpłatnie można podziwiać sztukę kurpiowską. Zdolna, skromna i pracowita.

Barbara Kalinowska. Urodziła się w Ostrowi Mazowieckiej i tam ukończyła liceum. Jest absolwentką historii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, podyplomowych studiów muzealniczych na Uniwersytecie Warszawskim, a w 2011 roku uzyskała stopień doktora w dziedzinie historii na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Członkini Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego oraz Towarzystwa Przyjaciół Ostrołęki. Autorka niezliczonej ilości artykułów i publikacji naukowych, w tym książki: Bernardyni w Ostrołęce 1664-1864. Autorka licznych wystaw stałych i czasowych dotyczących historii Ostrołęki i regionu. Jest dyplomowanym kustoszem muzealnym i wicedyrektorem Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.

Antoni Kustusz. Urodził się w Jastarni, w rodzinie kaszubskiej. W szkole podstawowej w Ustce języka polskiego uczył go urodzony w Ostrołęce pisarz Leszek Bakuła. Nie mogło więc stać się inaczej i nasz laureat skończył filologię polską. Zdobył także tytuł doktora nauk humanistycznych. Pracę dziennikarską rozpoczął już na studiach. W regionie kurpiowskim znany jest głównie jako dziennikarz Tygodnika Ostrołęckiego. Przez 11 lat pracował jako korespondent Radia Dla Ciebie. Od 2006 roku jest redaktorem naczelnym Biuletynu Gminy Lelis „Wieści Gminne”. Redagował wiele wydawnictw książkowych i naukowych. Niezwykle dba o dziedzictwo Kurpiów, co jest dowodem na przyjaźń kaszubsko-kurpiowską.

Męska Grupa Śpiewacza z Czarni. To jedna z niewielu takich formacji nie tylko na Kurpiach, ale w całym kraju. Istnieje od 15 lat, śpiewa in crudo pieśni kurpiowskie. Za swój kunszt śpiewaczy zdobyła wiele nagród na festiwalach regionalnych, wojewódzkich i ogólnopolskich. Najważniejsze z nich to I Nagroda na Ogólnopolskim Turnieju Muzyków Prawdziwych w Filharmonii Szczecińskiej oraz złota Baszta na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu. Współpracuje m.in. z Kapelą ze Wsi Warszawa i zespołem Enej. Grupę tworzy pięciu mężczyzn: Marian Samsel, Witold Kuczyński, Waldemar Warych, Jan Szydlik i Krzysztof Szydlik.

Olga Stopińska. Wokalistka i muzykoterapeutka. Umiejętności wokalne doskonaliła m.in. w klasie wokalistyki jazzowej na Wydziale Piosenki PSM im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Współpracowała m.in. z Teatrem Roma i Teatrem Narodowym w Warszawie. Wykłada emisję w śpiewie ludowym na Uniwersytecie Humanistycznospołecznym SWPS w Warszawie. Od lat praktykuje śpiew kurpiowski in crudo. Jej mistrzynią jest kurpiowska śpiewaczka Bronisława Świder – Bandysionka. Jest autorką i opiekunką merytoryczną międzypokoleniowego projektu „Kontynuatorki Tradycji – Bandysionki i uczennice” oraz projektu dokumentacji fonograficznej żywej tradycji śpiewu na puste noce i bożych obiadów w gminie Kadzidło.

Piekarnia SEZAM w Baranowie (właściciel: Edward Włodarczyk). Laureat Kurpika w tej kategorii działa w niezwykle smakowitej branży. Jest to nowoczesna piekarnia działająca od 1996 roku. Od początku istnienia firmy stawiano w niej na najwyższą jakość składników i tradycyjne receptury. Do wypieku używane są jedynie naturalne surowce, dlatego pieczywo jest wysokiej klasy, co daje gwarancje naturalności, bezpieczeństwa zdrowotnego i wyjątkowego smaku. Piekarnia może pochwalić się bardzo szeroką gamą asortymentu. Codziennie wypiekane jest pieczywo różnego gatunku, począwszy od chleba zwykłego, przez ciasto francuskie i drożdżówki, kończąc na pysznych ciastach i tortach.

Stowarzyszenie „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”. Powstało w 2007 roku z inicjatywy społeczników, a głównym celem jaki przyświeca jego działalności jest integrowanie i aktywizowanie środowiska lokalnego. Początkowo działania skupione były na sferze wydawniczo-historycznej, która z biegiem lat rozwijała się i dziś stowarzyszenie może pochwalić się organizacją koncertów, festynów, archiwum społecznego, wystaw, pikników i uroczystości historycznych, wieloma publikacjami, w tym wydawaniem Głosu Gminy Jednorożec, czy też stypendiami dla uczniów. Stowarzyszenie dociera do grup de-faworyzowanych, osób starszych, niepełnosprawnych oraz długotrwale bezrobotnych.

Jan Karczewski. Animator kultury, regionalista. Od najmłodszych lat gra na akordeonie. Mieszkaniec gminy Lelis. Występował m.in. na Przeglądach Skrzypków i Harmonistów Kurpiowskie Granie w Lelisie. Związany z takimi zespołami, jak Kapela Sobotnie Granie, Zespół Folklorystyczny Podsybka Kurpiowska oraz Krzaki i Pniaki z gminy Lelis. Stworzył scenariusz „Wesela kurpiowskiego” w oparciu o zapisy ks. Władysława Skierkowskiego oraz liczne opowieści starszych mieszkańców regionu kurpiowskiego. Część pieśni wykorzystanych w widowisku pochodzi z jego zbiorów prywatnych. Wesele to było zaprezentowane m.in. w Wołominie. Angażuje się w lokalne inicjatywy gminy Lelis. Świetny gawędziarz.

Zespół Szkół Zawodowych nr 4 im. Adama Chętnika w Ostrołęce. Jej początki sięgają lat sześćdziesiątych. Kształci młodzież na wielu kierunkach i płaszczyznach. Prowadzi szereg projektów, w tym zagraniczne praktyki zawodowe. Działa tu m.in. Spółdzielnia Uczniowska „Ekonomik”, która za swoje osiągnięcia od wielu lat zajmuje czołowe miejsca w Ogólnopolskim Konkursie na Najlepiej Pracującą Spółdzielnię Uczniowską w kraju. Niezwykle ważną rolę przykłada się w niej do edukacji regionalnej, czego przykładem jest m.in. udział w konkursie na najpiękniejszą palmę kurpiowską w Łysych, czy też pielęgnowanie kurpiowskich tradycji kulinarnych. Do tych działań zobowiązuje też patron, którym jest nie kto inny tylko sam Adam Chętnik.

Stanisław Archacki. Jeden z najwybitniejszych kurpiowskich śpiewaków kurpiowskich urodzony w Myszyńcu Starym. W jego domu rodzinnym obecna była gwara kurpiowska, dlatego jego śpiew zachowuje wszystko to, co autentyczne i właściwe dla regionu Myszynieckiej Puszczy Zielonej. Od lat jest związany z Regionalnym Centrum Kultury Kurpiowskiej im. ks. Skierkowskiego w Myszyńcu. Na licznych festiwalach, przeglądach i konkursach śpiewaczych zawsze zajmuje czołowe lokaty. Zdobywca I nagrody na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym. Jest członkiem Zespołu Regionalnego „Myszyniec.”

Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej. Liczy sobie przeszło 60 lat. Prowadzi działalność poprzez 10 oddziałów i 2 koła w Polsce. Posiada koła młodzieżowe przy szkołach. Skupia się na działaniach dla dobra ziemi łomżyńskiej, kultywuje i popularyzuje dziedzictwo narodowe, historię, tradycje, obyczaje i folklor oraz zgłębia wiedzę o regionie. Jest wydawcą ponad 50 książek, inicjatorem kwest, dzięki którym odrestaurowano ponad 300 obiektów cmentarnych na nekropolii łomżyńskiej. Jest także współorganizatorem Rozmaitości Wielkanocnych w Zbójnej, a także organizatorem licznych konkursów zarówno dla młodzieży, jak i dorosłych.

Stanisław Jastrzębski. Urodził się w Goworowie w powiecie ostrołęckim, obecnie związany jest z Długosiodłem. Człowiek wielu talentów, co udowodnił już podczas nauki w I LO im. gen. Bema w Ostrołęce. Wizjoner, który umie łączyć potrzeby duchowe z materialnymi. Infrastrukturę z kulturą, literaturę ze sportem. Dzięki jego kreatywności i umiejętnościom gmina Długosiodło może się pochwalić m.in. odkrytym basenem. Z wykształcenia lekarz weterynarii, chociaż już od ponad dwudziestu lat związany jest z samorządem. Był starostą powiatu wyszkowskiego, teraz jest wójtem gminy Długosiodło.

Bartosz Duda. Nie jest rodowitym Kurpiem, ale od kilkunastu lat mieszka w gminie Kadzidło. Tu założył i firmę i rodzinę. Zajmuje się grafiką komputerową. Projektuje książki, zaproszenia, bannery, rollupy, broszury. Jest nie tylko uzdolnionym grafikiem, ale także umiejętnie w swoich projektach sięga po bogactwo regionu kurpiowskiego. Dzięki jego zdolnościom wycinanka kurpiowska, haft, kwiaty, koronka, czy elementy architektoniczne nabierają niezwykłego estetyzmu i artyzmu. Okładki książek, które projektuje, czy też zaproszenia zawsze są niezwykle oryginalne. Z wyczuciem wykorzystuje narzędzia graficzne do podkreślenia atutów Kurpiów.