Koronawirus w regionie. Dekret biskupa łomżyńskiego w sprawie duszpasterstwa w czasie epidemii. Święta inne niż zwykle

Wielkanoc – święta Zmartwychwstania Pańskiego – to najważniejsze dni w kalendarzu liturgicznym. W tym roku dla katolików ich przeżywanie jest ogromnym wyzwaniem. Kościół w obliczu pandemii koronawirusa wprowadza szereg zmian i obostrzeń, które jeszcze niedawno trudno było sobie wyobrazić. Dokładne wytyczne dla wiernych i kapłanów biskup łomżyński sprecyzował w wydanym 1 kwietnia 2020 dekrecie.

Msze święte – dyspensa i maksymalnie pięć osób

Biskup łomżyński przypomina, że zgodnie z przepisami państwowymi w uroczystościach kościelnych może uczestniczyć w obecnym okresie maksymalnie pięć osób.

Od dnia 25 marca w każdej Mszy Świętej lub w innych celebracjach może uczestniczyć maksymalnie do 5 osób, nie licząc osób sprawujących posługę (por. www.gov.pl). Zatem oprócz kapłanów i kilku niezbędnych usługujących, mają to być w pierwszej kolejności osoby zamawiające intencję mszalną. Na drzwiach kościołów trzeba wywiesić stosowną informację, przekazując ją wiernym także drogą internetową. (…) Jeśli grupa osób chcących uczestniczyć w Eucharystii nieznacznie przekroczy dozwoloną cyfrę 5 osób, można zachęcić wiernych do poczekania na Mszę św., która zostanie odprawiona zaraz po tej, na którą przyszli. Praktyka ta nie jest możliwa w dniach Triduum Paschalnego. W kościołach, w których istnieje poważna trudność wyegzekwowania ograniczonej liczby uczestników liturgii należy rozważyć ewentualność sprawowania Mszy św. sine populo (bez wiernych – przyp. red.).

Poza liturgią kościoły winny pozostawać w ciągu dnia otwarte umożliwiając wiernym modlitwę i przystąpienie do sakramentu pokuty – czytamy w dekrecie.

Biskup przypomina, że ograniczenie liczby uczestników zgromadzenia do 5 osób obowiązuje również podczas liturgii pogrzebowej. W liczbie tej nie mieści się celebrans, ministrant czy pracownicy firmy pogrzebowej. Biskup przypomina także o dyspensie od udziału w mszy świętej. W obecnym okresie nieuczestniczenie w mszy nie jest grzechem!

Korzystających z dyspensy zachęcam do osobistej i rodzinnej modlitwy oraz uczestnictwa w nabożeństwach transmitowanych za pośrednictwem mediów elektronicznych – pisze biskup.

Spowiedź – wytyczne i zalecenia

W dekrecie biskupa znajdują się też wytyczne dotyczące sakramentu pokuty – spowiedzi. Oto one:

• Należy udostępnić wiernym numer telefonu i adres mailowy, poprzez który można umówić się z duszpasterzem na indywidualną spowiedź.
• Duszpasterze winni zachować dyspozycyjność wobec wiernych, którzy zwrócą się z prośbą o spowiedź.
• Spowiedź winna mieć miejsce w osobnych pomieszczeniach, umożliwiających sprawowanie sakramentu z zachowaniem większej odległości między penitentem a spowiednikiem, lub – w razie takiej niemożliwości – w często dezynfekowanych otwartych konfesjonałach.
• Osoby, które nie mają możliwości przystąpienia do spowiedzi, należy pouczyć o praktyce aktu żalu doskonałego i konieczności przeżycia sakramentu po ustaniu przeszkody.
• Po ustaniu epidemii we wszystkich parafiach zorganizować należy spowiedzi parafialne.

Wielki Tydzień i Triduum Paschalne

Biskup wydał także bardzo szczegółowe dyspozycje dotyczące nabożeństw i uroczystości Wielkiego Tygodnia i Triduum Paschalnego

Niedziela Palmowa

• Pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy należy odprawić według trzeciej formy (wejście zwykłe). Wszystkie obrzędy mają się odbyć wewnątrz budynku.

Wielki Czwartek

• Msza św. Krzyżma będzie odprawiona w Katedrze Łomżyńskiej o godz. 10:00 bez udziału ludu i duchowieństwa. Zapewnimy transmisję on-line, dzięki której będzie można się łączyć duchowo ze wspólnotą prezbiterium Kościoła łomżyńskiego. (…). Uroczysta Msza Święta dla wszystkich kapłanów, połączona z odnowieniem przyrzeczeń kapłańskich, odprawiona zostanie po ustaniu stanu epidemii.

Msza św. Wieczerzy Pańskiej

• Msze św. odbywają się w katedrze, w kościołach parafialnych, w kościołach rektorskich. Wspólnoty zakonne mogą celebrować misteria w swoich kaplicach – publicznych i prywatnych – ale bez udziału osób z zewnątrz.
• Obmycie nóg należy pominąć.
• Należy pominąć procesję do ciemnicy na zakończenie uroczystości. Najświętszy Sakrament pozostawiamy w tabernakulum.
• Z powodu stanu pandemii Stolica Apostolska zezwala kapłanom w tym dniu na odprawienie Mszy św. sine populo.

Liturgia Męki Pańskiej w Wielki Piątek

• Nabożeństwo może odbywać się bez udziału ludu.
• W modlitwie powszechnej należy uwzględnić dodatkową intencję. Załącznik do niniejszego dekretu.
• Podczas Adoracji Krzyża pocałunek należy zastąpić pokłonem.
• Według uznania proboszcza bądź rektora kościoła można przygotować skromny grób z miejscem na wystawienie Najświętszego Sakramentu do indywidualnej adoracji, ale bez procesyjnego przeniesienia Najświętszego Sakramentu.
• Ojciec Święty Franciszek zatwierdził propozycję, aby zbiórka na Ziemię Świętą w roku 2020 została przeniesiona na niedzielę 13 września, w okolicy święta Podwyższenia Krzyża Świętego.

Wielka Sobota

• Z powodu przepisów administracyjnych, nie jest możliwa tradycyjna forma błogosławieństwa pokarmów w Wielką Sobotę. Rekomendujemy wiernym błogosławienie pokarmów w ramach liturgii domowej, podczas śniadania wielkanocnego, którego może dokonać ojciec, matka bądź inny członek rodziny, według załączonego formularza.

Wigilia Paschalna

• Zgodnie z wytycznymi Stolicy Apostolskiej może być sprawowana wyłącznie w kościołach katedralnych i parafialnych. Zezwalam na sprawowanie tej liturgii w Diecezji Łomżyńskiej także w kaplicach prywatnych i publicznych z zachowaniem obowiązujących przepisów.
• Liturgia musi być sprawowana wewnątrz budynku.
• W ramach Liturgii Światła – zamiast przygotowania i poświęcenia ogniska należy tylko zapalić paschał i wykonać Exultet.
• Liturgia chrzcielna musi być ograniczona tylko do poświęcenia wody i odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Nie udziela się sakramentu chrztu św.. Pomija się też aspersję.
• Na zakończenie Liturgii nie ma procesji rezurekcyjnej.

Niedziela Zmartwychwstania

• Należy zrezygnować z procesji rezurekcyjnej w poranek Wielkanocny. Zamiast procesji rezurekcyjnej zaleca się, aby celebrans na zakończenie liturgii udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem.
• Ze względu na szczególne okoliczności w czasie Triduum Paschalnego można udzielać wszystkim, a nie tylko chorym, Komunii świętej zawsze, gdy o to poproszą.

Ufam, że im bardziej zmobilizujemy się jako społeczeństwo do przezwyciężenia kryzysu sanitarnego, tym szybciej i z tym większą radością zgromadzimy się wokół ołtarzy w naszych kościołach, by dziękować Bogu za dar nowego życia – pisze biskup Janusz Stepnowski na koniec.