Bank Pekao zaprasza na spotkanie ze sztuką Wojciecha Kossaka. Co warto wiedzieć o dziełach artysty?

Najbardziej znane dzieła Wojciecha Kossaka to przede wszystkim panoramy. Artysta jest często kojarzony z „Panoramą Racławicką”, namalowaną we współpracy z Janem Styką, eksponowaną od 1980 w specjalnie przygotowanym oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Obraz ten powstał w latach 1893–1894 i od razu zdobył spore uznanie. Pozytywny odbiór skłonił malarza do pracy nad kolejnymi panoramami, jednak spotkał się on z pewnymi problemami w kwestii przedstawiania obrazów. Namalowana w 1899 roku „Bitwa pod Somosierrą”, przedstawiająca m.in. szarżę polskich szwoleżerów, nie uzyskała zgody ówczesnego gubernatora warszawskiego.

Z uwagi na problemy z ekspozycją „Bitwy pod Somosierrą” Kossak skupił się na bitwach z innych regionów. Na przełomie XIX i XX wieku powstała „Bitwa pod piramidami”, nawiązująca do kampanii Napoleona w Egipcie. Obraz ten nie spotkał się jednak z większym zainteresowaniem, przez co szybko został usunięty z warszawskiej wystawy, a artysta zdecydował się podzielić go na fragmenty.

Obecnie dzieło jest wciąż przechowywane w częściach, które znajdują się w różnych zbiorach. Jedna z nich należy do Banku Pekao, natomiast kolejna należy do kolekcji Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej – bratanica Wojciecha Kossaka zakupiła obraz w 1936 roku.

Niezwykle interesująca historia tego dzieła została przedstawiona w filmie „Okiem liryka”, opracowanym przez Galerię Sztuki Banku Pekao i warszawską Akademię Sztuk Pięknych. To zwięzłe, ale pełne informacji przejście przez dzieje zarówno obrazu, jak i samego malarza, a także profesjonalne spojrzenie na różnice pomiędzy fragmentami przechowywanymi w różnych zbiorach. Ekspercka wiedza przedstawiona w materiale sprawia, że jest to wartościowa propozycja dla każdego miłośnika sztuki.

Informacje na temat obrazu zostały przedstawione przez dra Pawła Ignaczaka, historyka sztuki z wieloma wyróżnieniami w tym obszarze, któremu towarzyszy dr Anna Kowalik – specjalistka od konserwacji i restauracji malarstwa sztalugowego. Czym różnią się części dzieła z kolekcji Banku Pekao i Muzeum Zofii Kossak-Szatkowskiej? Czego można się dowiedzieć po analizie kolorów i farb? Jak powstawał obraz? To wszystko i wiele więcej można znaleźć w filmie dostępnym już teraz na kanale Banku Pekao na portalu YouTube.

Warto na chwilę zatrzymać się także przy samym obrazie. „Bitwa pod piramidami” to wyjątkowo dynamiczne przedstawienie starcia między armią Napoleona a wojskami ówczesnych władców Egiptu, które odbyło się w północnej części kraju, zaledwie kilkanaście kilometrów od historycznych piramid. Panoramiczny format dzieła w parze z ogromną liczbą skrupulatnie namalowanych szczegółów pozwala widzowi przenieść się prosto w środek bitwy, która odbyła się nieco ponad 100 lat przed namalowaniem obrazu. Co ciekawe, podczas tworzenia dzieła Wojciech Kossak osobiście odbył podróż do Egiptu wraz ze swoim współpracownikiem Michałem Gorstkinem-Wywiórskim, dzięki czemu atmosfera panoramy w bardzo dużym stopniu przypomina realne, pustynne warunki miejsca bitwy.

Bank Pekao od dawna inwestuje w polską sztukę – to stały element strategii banku już od momentu jego założenia w roku 1929. W ostatnich latach zbiory są przenoszone do przestrzeni online: spora część dzieł jest już teraz dostępna w wirtualnej Galerii Sztuki. Na stronie internetowej banku można znaleźć m.in. obrazy Jana Matejki, Stanisława Wyspiańskiego czy Józefa Mehoffera, jak również inne dzieła Wojciecha Kossaka, a także rzeźby i sztukę użytkową. To wyjątkowa inicjatywa, dzięki której każdy może zbliżyć się do sztuki i docenić historyczne dzieła z dowolnego miejsca.