Otwarcie Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce. 1.03.2022. Zdjęcia

Uroczystość otwarcia Muzeum Żołnierzy Wyklętych odbyła się 1 marca 2022, o godz. 12.00. Mimo wcześniejszych zapowiedzi, w Ostrołęce nie pojawił się prezydent Andrzej Duda. Na udział w uroczystościach nie pozwoliła mu trudna sytuacja związana z rosyjską agresją na Ukrainę.

- Kiedy przed laty odsłanialiśmy z prezydentem Lechem Kaczyńskim odsłanialiśmy pomnik, który był upamiętnieniem żołnierzy tej ziemi, którzy oczywiście nie mają grobów, wtedy publicznie postawiliśmy takie mocne pytania. Zastanawialiśmy się, że jeśli ktoś oddał dla ojczyzny wszystko co miał najcenniejsze, swoje pragnienia; jeśli ktoś dla ojczyzny oddał swoje młode życie, to co my możemy mu jeszcze dzisiaj ofiarować. I próbowaliśmy przez lata odpowiadać, że możemy tym naszym żołnierzom, którzy odeszli oddawać chwile modlitwy braterskiej, że powinniśmy im oddawać powinność pamięci.

I wreszcie stawialiśmy sobie zadania, żeby ich wartości, te sprawy, dla których byli gotowi poświęcić życie, były ważne także dzisiaj, zwłaszcza dla młodych. I chcę powiedzieć, że od jutra te zadania nasze muzeum będzie wypełniać

– mówił w swoim wystąpieniu dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce Janusz Kotowski.

Wojciech Kolarski odczytał list od prezydenta Andrzeja Dudy.

- Bardzo się cieszę, że tegoroczny Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został uświetniony inauguracją działalności tej placówki. W ten sposób spełniony zostaje postulat instytucjonalizacji pamięci o powstaniu antykomunistycznym. Od dziś będzie ona mieć tutaj swój dom, za którego stworzenie wyrazy uznania i wdzięczności kieruję do władz miasta i ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego.

Żałuję, że tak ważnego dla mnie osobiście święta razem z państwem, ale jestem także przekonany, że wobec obecnych wydarzeń na Ukrainie wszyscy jeszcze lepiej rozumiemy niezłomnych bohaterów, których pamięć czcimy, a o których opowiada to miejsce i ekspozycja.

Z całego serca dziękuję też tutejszej społeczności, mieszkańcom Ostrołęki i północnego Mazowsza, którzy są depozytariuszami wspaniałej, patriotycznej tradycji – napisał w liście prezydent Andrzej Duda.

Następnie wręczono przyznane przez prezydenta Andrzeja Dudę odznaczenia – żołnierzom niezłomnym oraz osobom kultywującym pamięć o powojennej konspiracji antykomunistycznej.

Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski odznaczono:

• Jana Majkowskiego ps. „Jawor” – łącznika i zwiadowcę w oddziale Witolda Boruckiego, ps. „Dąb”, uczestnika potyczek z funkcjonariuszami UB.
• Jana Nysztala ps. „Tadeusz” – łącznika i kolportera ulotek w młodzieżowej organizacji Zjednoczone Stronnictwo Narodowe, aresztowanego i skazanego na 7 lat więzienia
• Jana Olecha – członka Zjednoczonego Stronnictwa Narodowego, aresztowanego i skazanego na 5 lat więzienia

Za zasługi dla pielęgnowania pamięci o najnowszej historii Polski Złotym Krzyżem Zasługi uhonorowano:

• Helenę Śnieżkę – córkę Władysława Grudzińskiego ps. „Pilot”

Medalem 100-lecia Odzyskania Niepodległości uhonorowano:

• Franciszka Chrostowskiego – żołnierza Armii Krajowej
• Marka Franczaka – syna ostatniego żołnierza wyklętego Józefa Franczaka ps. „Lalek”

Minister kultury i dziedzictwa narodowego, wicepremier Piotr Gliński odczytał list od premiera Mateusza Morawieckiego.

- Niezmiennie zadajemy sobie pytanie o głęboki sens postawy żołnierzy drugiej konspiracji. Dobitnie ujmują go słowa profesora Henryka Elzenberga: „Wartość walki tkwi nie w szansach zwycięstwa sprawy, w imię której się ją podjęło, ale w wartości tej sprawy”. Żołnierze wyklęci tę walkę podjęli, by bronić łacińskich korzeni, z których wywodzi się nasze państwo; by bronić spuścizny Polaków i nie dopuścić do szerzenia się na naszych ziemiach antycywilizacji komunizmu.

Wierzyli, że ich ofiara w walce o wolną ojczyznę nie pójdzie na marne. Dziś wiemy, że tak się stało

- napisał premier Morawiecki.

Wicepremier Gliński przemawiał także we własnym imieniu:

- 71 lat temu, w 1951 roku, w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym pseudoprocesie rozstrzelani zostali przez komunistycznych oprawców przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: prezes WiN podpułkownik Łukasz Ciepliński i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała władze komunistyczne zakopały w nieznanym miejscu, bo miała także zostać zabita pamięć o tych najodważniejszych, setkach, tysiącach, którzy oddając swe życie, podtrzymali życie swojej, zniewolonej przez sowietów, ojczyzny. Dzięki nim, podobnie jak dzięki powstańcom warszawskim, żołnierzom września i Polskiego Państwa Podziemnego czy ofiarom stanu wojennego, Polska przetrwała i istnieje. Dziś może szczególnie, wobec dramatu i bohaterstwa Ukrainy, szczególnie widzimy, widzi cały świat, że losy narodów zależą w ostateczności od gotowości ich obywateli do ofiary najwyższej. I tylko taki heroizm może ostatecznie pokonać tyranów! – mówił minister Gliński.

Ceny:

• Bilet normalny na wystawę stałą - 10 zł
• Bilet normalny na wystawę stałą - 5 zł
• Bilet grupowy (przy grupie od 8 do 20 osób) - 8 zł
• Opłata za przewodnika - 30 zł
• Wtorek jest dniem bezpłatnym zwiedzania wystawy stałej. We wtorek nie ma możliwości zwiedzania wystawy z przewodnikiem. Pozostałe usługi są płatne zgodnie z cennikiem

Muzeum jest czynne:

• od wtorku do soboty – godz. 10.00–18.00 (ostatnie wejście na wystawę stałą o godz. 16.30)
• niedziela – godz. 10.00–16.00 (ostatnie wejście na wystawę stałą o godz. 14.30)
• w poniedziałki muzeum nieczynne

W muzeum działa także strzelnica cyfrowa.

Ceny:

• Bilet normalny - 25 zł (30 minut - 1 osoba)
• Bilet promocyjny (dla osób, które wykupiły także bilet wstępu na wystawę stałą) - 10 zł

Strzelnica jest czynna:

• od wtorku do soboty – godz. 10.00–18.00 (wejścia co 30 minut)
• niedziela – godz. 10.00–16.00 (wejścia co 30 minut)

W niedzielę 27 lutego 2022 muzeum poświęcił biskup łomżyński Janusz Stepnowski. Tego dnia, w kościele pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny została odprawiona msza święta w intencji obrońców ojczyzny. Było to pierwsze z całej serii wydarzeń towarzyszących otwarciu Muzeum Żołnierzy Wyklętych.

2 marca
godz. 10.00 - otwarcie Muzeum Żołnierzy Wyklętych dla zwiedzających

4 marca
godz. 11.00 - konferencja naukowa pt. „Wojna trwa - walka Żołnierzy Niezłomnych o wolną Polskę”, sala kinowo-konferencyjna muzeum (wstęp z zaproszeniami)

5 marca
godz. 18.00 - koncert zespołu Luxtorpeda „Wiara, siła, męstwo”, dziedziniec muzeum (wstęp wolny)

6 marca
godz. 12.00 - Tropem Wilczym - bieg pamięci żołnierzy wyklętych

To ogólnopolska impreza sportowa upamiętniająca partyzantów podziemia antykomunistycznego. W Ostrołęce organizowana od wielu lat, wcześniej przez miasto, teraz przez MŻW. Jak w poprzednich latach zaplanowano dwie trasy. Pierwsza na dystansie 1963 m (nawiązującej do roku zabicia ostatniego żołnierza wyklętego - Józefa Franczaka „Lalusia”), druga dłuższa i o bardziej sportowym charakterze - na dystansie 5000 m. Start i meta przy muzeum, start pierwszego biegu o godz. 12.00. Obowiązują wcześniejsze zapisy, bliższe informacje TUTAJ

Pamięć o Żołnierzach Wyklętych – o ludziach, którzy po latach okupacji niemieckiej postanowili dalej walczyć o wolną Polskę z nowym okupantem sowieckim, jest ciągle żywa w naszym społeczeństwie i to zarówno w kraju jak i na naszym lokalnym podwórku.

Po latach walki z prawdą i próbą zdeptania historii tych wspaniałych wiernych żołnierzy Rzeczypospolitej, którzy stanęli do walki na śmierć i życie o godność i honor Polski, przyszedł czas, by głośno powiedzieć kim byli. Lecz w wolnej Polsce trudno było doszukać się inicjatyw na szczeblu państwowym, które godnie uhonorowałyby tych wspaniałych synów polskiej ziemi.

Inicjatywa Prezydenta Lecha Kaczyńskiego o ustanowienie Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych spotkała się z oporami, ale w końcu została przyjęta przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej i od 1 marca 2011 r. jest on obchodzony uroczyście. Jednak wciąż odczuwalny był brak centralnego miejsca w kraju, gdzie można byłoby wyeksponować historię tych żołnierzy i ich niezłomnej walki.

Dlatego też w kręgach ostrołęckich parlamentarzystów, samorządowców, m.in., w osobie prezydenta miasta Ostrołęki oraz stowarzyszeń historycznych i organizacji społecznych zrodził się pomysł utworzenia w Ostrołęce Muzeum Żołnierzy Wyklętych. Efektem działań wspomnianych wyżej osób była podjęta przez Radę Miasta Ostrołęki w dniu 28 lutego 2013 uchwała o powołaniu do życia Muzeum Żołnierzy Wyklętych. Inicjatywa ta spotkała się z przychylnym przyjęciem ze strony Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego, dzięki bezpośredniemu zaangażowaniu którego udało się pozyskać środki niezbędne do przebudowy i modernizacji siedziby oraz realizacji wystawy stałej.

Ważne daty

• 28 lutego 2013 r. – uchwała Rady Miasta Ostrołęki w sprawie powołania do życia Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce,
• 7 marca 2016 r. – podpisanie umowy w sprawie prowadzenia jako wspólnej instytucji kultury pod nazwą Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (w organizacji) – jej sygnatariuszami byli wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński oraz prezydent Ostrołęki Janusz Kotowski,
• sierpień 2016 r. – rozstrzygnięcie konkursu na opracowanie scenariusza i koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej Muzeum,
• 14 lipca 2017 r. – uroczyste podpisanie umowy z wykonawcą budowy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, firmą Budimex,

• 1 marca 2019 r. – oficjalne zakończenie budowy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, w którym wzięli udział m.in. premier Mateusz Morawiecki oraz minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński,

• październik 2019 rok – rozstrzygnięcie przetargu na wykonawcę pierwszej części wystawy stałej. Ekspozycję przygotuje firma Deko-bau.
• 30 kwietnia 2020 r. – zawarcie umowy na wykonanie pierwszej części wystawy stałej.
• 30 grudnia 2020 r. – podpisanie umowy ws. połączenia Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (w organizacji) z Muzeum Żołnierzy Wyklętych utworzonym zarządzeniem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 12 sierpnia 2020 r.
• 1 lutego 2021 r. – Muzeum staje się państwową instytucją kultury prowadzoną przez Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
• 6 maja 2021 r. – podpisanie umowy na budowę i wyposażenie sali kinowej.
• 21 czerwca 2021 r. – podpisanie umowy na dokończenie finalnego etapu wystawy stałej Muzeum z firmą Deko-Bau.

(źródło: Muzeum Żołnierzy Wyklętych)