Cmentarz parafialny w Prostyni. Napisy na nagrobkach opowiadają historie rodzin i księży związanych z tutejszą parafią

Od ponad 500 lat Prostyń słynie jako miejsce objawienia się św. Anny. Tu w maju 1510 roku, obok krzyża, w noc po uroczystości Trójcy Przenajświętszej, ubogiej Małgorzacie, żonie Błażeja, ukazała się Święta Anna. Prosiła, aby na wzgórzu za wsią wybudowano kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej, która tam od dawna przebywa, a w miejscu objawienia, aby stanęła kapliczka ku Jej czci. Na potwierdzenie prawdziwości tych słów, Święta zostawiła trzy wianki splecione ze sobą i jeden oddzielny. Wkrótce w Prostyni stanęły dwa kościoły: na wzgórzu - poświęcony Trójcy Świętej i w miejscu objawienia -  mniejszy kościół Świętej Anny. Były to drewniane obiekty. Pierwszy kościół Świętej Anny ufundowany przez braci Prostyńskich służył wiernym od 1511 roku do 1750 roku.

Pierwszy cmentarz w Prostyni - niektórzy podają, że istniał jeszcze w czasach przedchrześcijańskich – znajdował się przy wybudowanym na miejscu objawienia kościele pw. św. Anny. Cmentarz ten funkcjonował do końca XIX wieku. Dokonywano tu pochówków zarówno ludności polskiej, jak również przybyszów, którzy tu dokonali żywota - na przykład żołnierzy napoleońscy. W latach 70. XIX wieku drewniany kościół św. Anny rozebrano, a cudowną statuę św. Trójcy przeniesiono do wyremontowanego kościoła pw. Św. Trójcy, przy którym założono nowy cmentarz. W latach 60. ubiegłego wieku na miejscu starego cmentarza wybudowano ośrodek zdrowia. Wszystkie szczątki ludzkie, na jakie natrafiono podczas prac ziemnych z należytą czcią przeniesiono na cmentarz parafialny. W narożu placu zachował się jeden nagrobek płytowy. Co się stało z zachowanymi pozostałymi płytami i metalowymi krzyżami – nie wiadomo.

Drewniany krzyż z dawnego cmentarza stał obok kościoła do roku 1999, kiedy to został zastąpiony nowym krzyżem, poświęconym przez Papieża Jana Pawła II 10 czerwca tego roku w Drohiczynie. Dawny krzyż nazywany teraz misyjnym, w niezbyt dobrym stanie, został przeniesiony na plac przy plebanii, gdzie ułożono go na metalowych podkładach. Po kilku latach z inicjatywy proboszcza ks. Krzysztofa Maksimiuka i stolarza Andrzeja Rudo, krzyż został poddany gruntownej renowacji. Uzupełniono wówczas zniszczone fragmenty nowymi dębowymi deskami. Około 2/3 pionowej części krzyża stanowił stary krzyż cmentarny. Całość została pomalowana na jednakowy kolor. U zbiegu ramion zawieszona została duża figura Ukrzyżowanego Chrystusa zakupiona przez ks. Maksimiuka. Krzyż został postawiony na rogu skwerku, po uprzednim wyrażeniu zgody Wójta Gminy Małkinia Górna, bo plac ten należy do gminy, naprzeciwko domu parafialnego, gdzie mieszka wikary. Poświęcenia na nowym miejscu dokonał ks. proboszcz 13 maja 2006 roku. Od tamtego czasu znajduje się przy nim ołtarzyk na Boże Ciało. 

Pierwszy krzyż świadczący o nekropolii w miejscu dawnego kościoła, powstały po wybudowaniu Ośrodka Zdrowia, został postawiony w roku 1998 z inicjatywy doktor Anny Bialik-Szuladzińskiej. Stanął przy ogrodzeniu, po lewej stronie budynku. Krzyż zrobiony był z tak zwanego „okrąglaka” (drzewa niewyrabianego). U zbiegu ramion krzyża zawisła niewielka pasyjka. Tuż nad ziemią przytwierdzono metalową tabliczkę z datą: 24.08.1998. Była to data poświęcenia krzyż przez ówczesnego proboszcza parafii Prostyń ks. Krzysztofa Maksimiuka. Ponieważ z biegiem lat krzyż mocno popękał i przekrzywił się, tracąc dobry wygląd w sierpniu 2012 roku doktor Anna Bialik-Szuladzińska podjęła decyzję, aby zmienić go na nowy.

Napisy na nagrobkach na cmentarzu parafialnym w Prostyni opowiadają historie miejscowych rodzin i księży związanych z tutejszą parafią. Skromny nagrobek przypomina o żołnierzach armii napoleońskiej. Zaskoczeniem jest grób Nieznanego Żołnierza oraz fakt, że około 100 lat temu modnym imieniem męskim w tej okolicy było imię „Polikarp”.

Zobaczcie, jak wyglądają inne cmentarze w powiecie ostrowskim:

Cmentarz w Starym Lubotyniu:

Cmentarz w Szulborzu Wielkim

Cmentarz przy ul. Wiśniowej w Ostrowi Mazowieckiej

Cmentarz parafialny w Ostrowi Mazowieckiej

Cmentarz w Małkini Górnej

Cmentarz wojenny w Małkini Górnej

Cmentarz w Jelonkach

Cmentarz w Wąsewie