Żelazna Kopuła - izraelski system obrony powietrznej. Czym się charakteryzuje?

Walki między Izraelem a Palestyńczykami oraz wspierającymi je innymi islamskimi bojówkami trwają od dziesiątek lat. Organizacje, takie jak Hamas, Hezbollah, islamski Dżihad i inne nie mogą się mierzyć z Izraelskimi Siłami Obrony (IDF), które są regularną armią wyposażoną w nowoczesny sprzęt. Od lat stosowały więc metody walki partyzanckiej, jak i uciekały się do aktów terroru.

Na początku XXI wieku (konkretnie w 2001 roku) Hamas rozpoczął ostrzeliwanie terytorium Izraela przy pomocy rakiet, często bardzo prostych i konstruowanych chałupniczo. Izraelskie wojsko dopiero po trzech latach uznało, że tego typu pociski mogą stanowić realne zagrożenie. Szefem Maf’at, czyli oddziału ministerstwa obrony, zajmującego się rozwojem technologicznym, został wówczas gen. Dani Gold, który zaproponował stworzenie nowego systemu obrony powietrznej, uwzględniającego ataki rakietowe.

Nie wszystkim wojskowym oraz politykom spodobał się ten pomysł, mimo to już rok później firma Rafael przedstawiła projekt, na który składały się:

• pocisk
• radar
• system dowodzenia

Żelazna Kopuła rozwijała się powoli, jednak gdy w 2006 roku doszło do wojny z libańskim Hezbollahem, który odpalił w kierunku Izraela około 4,3 tysiąca rakiet, projekt przyspieszył. Minister obrony Amir Perec uznał ją za priorytetową. W 2008 roku do prac włączyły się Stany Zjednoczone, rok później przekazano około 200 mln dolarów na rozwój Żelaznej Kopuły.

W sumie Waszyngton zainwestował ponad miliard dolarów w tę inicjatywę. Pierwsze udane próby miały miejsce w 2009 roku, a w marcu 2011 roku Żelazna Kopuła stała się oficjalnie elementem izraelskiej armii.

Izraelski system obrony powietrznej składa się – jak już wcześniej wspomniano – z trzech głównych elementów, którymi są pociski, radar oraz system dowodzenia.

Aby móc cokolwiek zestrzelić, należy to najpierw wykryć. Temu służy system radarowy, produkowany przez izraelską firmę ELTA. Tak zwany MMR (Multi Mission Radar – radar wielozadaniowy) ELM-2084 pozwala zarówno na obserwację przestrzeni powietrznej, jak i na kierowanie ogniem, zarówno w dzień, jak i w nocy, niezależnie od pogody.

W trybie dozorowania MMR umożliwia śledzenie nawet 1100 obiektów oddalonych o 474 km, z kolei w przypadku używania go do kierowania ogniem – 200 celów na minutę na dystansie do 100 km.

Pociski Tamir do Żelaznej Kopuły produkuje amerykański koncern zbrojeniowy Raytheon. Wyposażone w zapalniki zbliżeniowe rakiety mają zasięg od 4 do 70 km i mogą się wznieść na wysokość około 3 kilometrów. W każdej z baterii znajdują się trzy lub cztery wyrzutnie, zawierające po 20 pocisków.

Jedna bateria Żelaznej Kopuły jest w stanie chronić obszar o powierzchni około 150 km kwadratowych.

Żelazna Kopuła chroni nie tylko niebo Izraela. Całe systemy zakupiły między innymi Azerbejdżan, Cypr i Rumunia, a także Stany Zjednoczone. Na potrzeby amerykańskich sił zbrojnych, Raytheon opracował nową wersję pocisku Tamir, zwaną SkyHunter.

Inne państwa nabywały także od Izraela elementy tego systemu obrony powietrznej. Radary trafiły między innymi do Czech, Finlandii, Indii oraz Kanady. Z kolei Wielka Brytania zainwestowała 350 mln dolarów w system dowodzenia oraz naprowadzania Żelaznej Kopuły, by wzmocnić obronę powietrzną na Falklandach.

Na początku 2023 roku pojawiły się także informacje o tym, że Izrael planuje przekazać Żelazną Kopułę Ukrainie, która broni się przed rosyjską inwazją. Nigdy jednak do tego nie doszło, a pomimo początkowych zapowiedzi premier Benjamin Netanjahu ostatecznie wycofał się z tego pomysłu w czerwcu.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Portal i.pl codziennie. Obserwuj i.pl!

lena