Gmina Czarnia z prawem bartnym. 30.05.2022 radni podjęli uchwałę w tej sprawie

Do jej przyjęcia przekonywali obecni na sesji Janusz Marzewski ze Stowarzyszenia Strzelców Kurpiowskich i Sylwester Kamiński sekretarz Zarządu Głównego Związku Kurpiów. Podkreślali, że proponowana uchwała jest próbą przywrócenia pewnych praw nabytych, które Kurpie utracili podczas zaborów.

Uchwała Prawo Bartne Kulturowe wzorowana jest na dawnym zwyczajowym prawie bartnym. Napisany archaicznym językiem dokument składa się z 20 punktów. Definiuje on pojęcie boru i bartnika, określa treść składanej przez niego przysięgi, terminu zwoływania oraz miejsca zebrania bartników („przysięga bartna rugowa”), posiadania znamienia bartnego (znak graficzny przypisany właścicielowi boru) oraz powoływania starosty bartnego. W myśl uchwały bartnikiem może być właściciel lasu, w którym znajduje się barć lub kłoda bartna. Po dopełnieniu określonych formalności w Urzędzie Gminy nie uiszcza już podatku leśnego. W zamian zobowiązany jest do płacenia podatku w naturze, czyli w miodzie. Rocznie jest to rączka miodu, czyli około 1 litra. W uchwale zapisano, że wójt gminy może zastosować odpowiednią ulgę podatkową dla bartników. W dokumencie znalazły się także wymogi dotyczące dobrostanu zdrowotnego pszczół, używania tradycyjnych narzędzi bartnych podczas pracy (piesznia, leziwo) i pracy przy barci w tradycyjnym stroju regionalnym. Starosta bartny przekazuje wójtowi zebrany od bartników miód, który przeznaczony jest na promocję gminy. Uchwała określa również sankcje karne za ścięcie lub spalenie barci, zdjęcie kłody bartnej i zabór pszczół.

Przyjęta uchwała ma wejść w życie 1 stycznia 2023 r. po ogłoszenie w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. Gmina Czarnia jest pierwszą jednostką samorządu terytorialnego w Polsce, w której obowiązywać będzie prawo bartne.