Wołyń. Prawdziwe historie. Siedem relacji z rzezi Wołynia. Nabici na pal, spaleni w kościele, zarąbani siekierami...

Zbrodnia w Hucie Pieniackiej

Mordów polskiej ludności dopuszczali się nie tylko upowcy, ale także ukraińscy kolaboranci w hitlerowskich mundurach.

Od początku 1944 r. na zapleczu frontu w Galicji Wschodniej operował 4. Pułk Policji SS pod dowództwem sturmbannführera Zygfryda Binza. Składał się z Ukraińców, których z różnych powodów, np. zdrowotnych, nie przyjęto do SS Galizien. Oddział odpowiadał za liczne pacyfikacje polskich wsi, np. w Podkamieniu czy Palikrowach. Jednak największą masakrę przeprowadził we wsi Huta Pieniacka, nieopodal Brodów.

W Hucie Pieniackiej działał duży oddział akowskiej samoobrony przed UPA. 23 lutego w pobliżu wsi pojawił się patrol 4 pułku SS. Polacy wzięli ich za przebranych w niemieckie mundury upowców. W zasadzce zastrzelili dwóch z nich. Wybiliby ich zapewne co do nogi, gdyby nagle w pobliżu nie pojawił się oddział UPA „Jastruba”, który zaatakował Polaków z boku.

CZYTAJ TAKŻE: Rzeź wołyńska i jej apogeum: krwawa niedziela 11 lipca ’43

Niemcy zorganizowali zabitym esesmanom okazały pogrzeb, a następnie, 28 lutego, 4 pułk SS przeprowadził ekspedycję karną, która zrównała Hutę Pieniacką z ziemią. Te tragiczny epizod odtworzył na podstawie relacji ocalałych Polaków ks. Jan Cieński:

Wczesnym rankiem wieś została otoczona, wojsko chodziło po domach, spędzając wszystkich bez wyjątku do kaplicy, kto próbował uciekać lub opierać się, tego na miejscu strzelano. W kaplicy rozdzielono spędzonych tam i grupami wyprowadzano. Część poprowadzono na cmentarz, tam rozstrzelano, tych było niewielu. Większość mieszkańców zapędzano po kilkanaście osób do stodół i domów, i podpalano. (…) Do południa akcję zakończono; równocześnie zrabowano dobytek ludności: bydło, konie, świnie zabrała ludność sąsiednich wsi ukraińskich, która wozami zjechała na rabunek.

Podczas pacyfikacji Huty Pieniackiej zginęło od 600 do 800 osób. Była to jedna z najbardziej krwawych ekspedycji karnych SS przeprowadzonych w czasie II wojny światowej.

Na zdjęciu: Polskie dzieci z Huty Pieniackiej

Źródło: Grzegorz Motyka, „ Od Rzezi Wołyńskiej do Akcji 'Wisła'”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011