Susza hydrologiczna 2022. Stan wody w rzekach naszego regionu, 11.08.2022

Brak deszczu i upały powodują obniżenie poziomu wód w Polsce i prowadzą do suszy.

• Narew w Ostrołęce - 74 cm (strefa górna stanów niskich)
• Narew w Nowogrodzie - 26 cm
• Bug w Wyszkowie - 174 cm (strefa górna stanów niskich)
• Bug w Małkini - 104 cm

Tak obecnie wygląda Bug:

• Omulew w Białobrzegu Bliższym - 51 cm (strefa stanów niskich)
• Omulew w Ostrołęce - 80 cm (strefa stanów niskich)
• Szkwa w Szkwie - 364 cm (strefa stanów niskich)
• Rozoga w Walerach - 139 cm (strefa stanów niskich)

Susza czyli długotrwały deficyt opadów to jedno z najbardziej dotkliwych, a zarazem ekstremalnych zjawisk naturalnych oddziałujących na społeczeństwo, środowisko oraz gospodarkę. Skutkiem przesuszenia gleby jest zmniejszenie lub całkowite zniszczenie upraw roślinnych oraz zwiększone prawdopodobieństwo pożarów.

Susza – w odróżnieniu od powodzi - jest zjawiskiem wolno rozwijającym się, w związku z czym trudno uchwycić jej początek oraz koniec oraz jednoznacznie określić obszar oddziaływania przestrzennego.

W zależności od fazy rozwoju wyróżnia się suszę atmosferyczną, rolniczą, hydrologiczną oraz hydrogeologiczną.

Susza atmosferyczna (meteorologiczna) pojawia się wówczas, gdy opady występują poniżej średniej wieloletniej lub jest ich całkowicie brak. Bezpośrednim skutkiem niedoboru opadów jest narastający w czasie niedosyt wilgotności wzmagający intensywne parowanie prowadzący do naruszenia (zmniejszenia) zasobów wód glebowych i powierzchniowych. W Polsce ten rodzaj suszy monitorowany jest przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB).

W zależności od warunków środowiska przyrodniczego, jego zmienności przestrzennej oraz zagospodarowania i zapotrzebowania na wodę, susza atmosferyczna może aktywować kolejno suszę rolniczą, hydrologiczną oraz hydrogeologiczną.

Susza rolnicza (glebowa) to okres, w którym wilgotność gleby jest niedostateczna do zaspokojenia potrzeb roślin w profilu glebowym i prowadzenia normalnej gospodarki w rolnictwie. Nie każdy okres bezopadowy i jednoczesny spadek wilgoci glebowej jest suszą rolniczą – warunkiem jej zaistnienia jest wystąpienie zmian w stanie roślinności (wystąpienia objawów stresu wodnego, spadku w biomasie i ograniczeń plonowania). Czas wystąpienia deficytu zasobów wodnych w glebie oraz ich dotkliwość zależą bezpośrednio od właściwości retencyjnych gleby – są zatem zmienne w czasie oraz w przestrzeni w zależności od rozkładu przestrzennego typów gleb. Susza rolnicza prowadzi do wytworzenia strat bezpośrednich w ekosystemach naturalnych, ale przede wszystkim skutkuje stratami w produkcji rolnej i leśnej. W Polsce ten rodzaj suszy monitorowany jest przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy (IUNG-PIB).

Susza hydrologiczna (niżówka hydrologiczna) dotyczy wód powierzchniowych i przejawia się długotrwałym obniżeniem ilości wody w rzekach i jeziorach. Ten rodzaj suszy charakteryzuje spadek przepływu w rzekach poniżej przepływu średniej wartości wieloletniej oraz obniżanie zasobów wód powierzchniowych w stosunku do średniej wartości z wielolecia. W Polsce ten rodzaj suszy monitorowany jest przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB).

Susza hydrogeologiczna to długotrwałe obniżenie zasobów wód podziemnych. Wstępna faza objawia się m.in. wysychaniem studni. W Polsce ten rodzaj suszy monitorowany jest przez Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy (PIG-PIB).

Całkowite zasoby wodne Polski wynoszą 61,6 km3 (100%) – w tym zasoby własne to 53,9 km3 (87,5%), a 12,7 km2 (12,5%) to zasoby pochodzące spoza granic kraju.

Ze względu na położenie geograficzne i wynikające z niego m.in. niekorzystne warunki hydrologiczne Polska ma niewielkie zasoby wodne (pod tym względem zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie) i jest uznawana jest za kraj zagrożony deficytem wody.

Coraz więcej instytucji organizacji alarmuje, że narastający problem suszy dotyczy nas wszystkich i wymaga systemowego podejścia. Oszczędzanie wody na co dzień to ważna rzecz, o której nie powinniśmy zapominać, ale najważniejsze są działania i decyzje na najwyższych szczeblach krajowych.