Chcesz mieć czosnek z ogrodu? Musisz się pospieszyć. Sprawdź, kiedy sadzić czosnek zimowy, jak to zrobić i jakie odmiany wybrać

Czosnek to bardzo wartościowe i cenione warzywo, dlatego trudno się dziwić, że tak chętnie jest uprawiane. W ogrodzie najczęściej sadzi się go wiosną, ale można też zdecydować się na uprawę jesienną. Do tego celu nadają się ozime odmiany czosnku, które dobrze znoszą niskie temperatury i mogą zimować w gruncie.

W przeciwieństwie do odmian wiosennych, czyli czosnków niekwitnących, nazywanych też jarymi, czosnki zimowe (a właściwie – ozime) tworzą zwykle pędy kwiatostanowe (choć są wyjątki). Na ich szczycie rozwijają małe cebulki powietrzne, służące roślinom do rozmnażania (to tzw. czosnki kwitnące).
Odmiany ozime tworzą też większe główki podziemne niż czosnki wiosenne i wcześniej od nich dojrzewają, a także dają większe plony. Rośliny są również rzadziej porażane przez choroby. Różne są także terminy sadzenia i zbioru czosnku zimowego i wiosennego.

Polecamy też: Jak uprawiać czosnek z nasion, czyli cebulek powietrznych. Sprawdź, kiedy go siać i jak o niego zadbać

Wśród polecanych do uprawy ozimej odmian znajdują się m.in.:

• Harnaś i Ceves (odmiany wczesne),
• Arkus i Mega (średnio-wczesne),
• Ornak i Orlik (średnio-późne),
• Husar (odmiana niekwitnąca, tzw. niestrzałkująca).

Chcąc uprawiać własny czosnek, najlepiej kupować jego główki u renomowanego sprzedawcy (dobrze, jeśli został przez producenta zaprawiony przeciwko chorobom grzybowym). Nie warto natomiast sadzić główek czosnku kupowanych na rynku lub targu, gdyż łatwo można wtedy trafić na czosnek pochodzenia chińskiego, który nie nadaje się do zimowej uprawy w naszych warunkach klimatycznych.

Sprawdź też: Kiedy i jak siać i sadzić czosnek niedźwiedzi? Możesz go mieć prosto z ogrodu

Czosnek ozimy należy sadzić do gruntu na tyle wcześnie, aby zdążył ukorzenić się przed zimą, ale nie dał rady wytworzyć liści. Dlatego zwykle poleca się sadzić go w drugiej połowie października.

Do sadzenia czosnku należy przeznaczyć zdrowe, nieuszkodzone, duże lub średnie główki i ząbki. Główki dzieli się na poszczególne ząbki tuż przed sadzeniem, a następnie umieszcza je w podłożu piętką do dołu (z piętki wyrosną korzenie) na głębokości ok. 5-8 cm. Polecany rozstaw to ok. 5-7 cm w rzędzie i 15-20 cm między rzędami.

Przed sadzeniem czosnku należy dobrze przygotować dla niego stanowisko, odchwaszczając i spulchniając glebę. Podłoże powinno być żyzne, przepuszczalne, zasobne w składniki pokarmowe i lekko wilgotne, ale nie mokre. Warto też wzbogacić je dodatkowo w składniki pokarmowe, stosując kompost lub mączkę bazaltową (nie zawiera azotu, więc może być stosowana jesienią).

Po posadzeniu zagon należy je starannie odchwaszczać, a w razie potrzeby także nawadniać (szczególnie wtedy, gdy jesień jest sucha i bezdeszczowa). Warto też wyściółkować czosnek przed zimą materiałem organicznym np. słomą, kompostem lub korą. Ściółka zapobiegnie rozwojowi chwastów i wysychaniu gleby, a także będzie stanowiła dodatkową ochronę przed mrozem.

Przy uprawie czosnku trzeba też pamiętać o zmianowaniu, gdyż roślina nie może być uprawiana na stanowisku po sobie ani po innych warzywach cebulowych (takich jak por, cebula, siedmiolatka). Przedplonem mogą być dla niego natomiast niektóre warzywa z rodziny kapustnych (np. rzodkiewka, kapusta), dyniowatych (ogórek), strączkowych (fasola, groch) czy korzeniowych (marchew, buraki), a także sałata, pomidor czy kukurydza.

Dowiedz się więcej: Jakie rośliny posadzić przy czosnku? Będą zdrowo rosły, ale musisz to zaplanować wcześniej

Dość istotnym zabiegiem pielęgnacyjnym w uprawie czosnku jest też ogławianie odmian kwitnących czosnku (usuwanie kwiatostanów), które może prowadzić do zwiększenia plonu nawet o 1/3. Kiedy tylko czosnek zacznie wypuszczać pędy kwiatostanowe, trzeba jak najszybciej je usunąć, dzięki czemu główki tworzące się na ich szczycie nie będą obciążały główek pod ziemią (u nieogławianych roślin podziemne główki są małe i niewyrośnięte), pozwalając im lepiej się rozwijać. Nie ogławia się tylko tych roślin, z których planujemy pozyskać cebulki powietrzne do dalszego rozmnażania. Dowiedz się więcej: Co robić, żeby mieć udane zbiory czosnku? Te zabiegi są ważne

Zbiory czosnku ozimego przeprowadza się w zależności od stopnia dojrzałości roślin. Sygnałem do ich rozpoczęcia u czosnków kwitnących są żółknące, dolne liście i pękające zewnętrzne łuski w główkach kwiatostanowych, natomiast w przypadku czosnku ozimego niekwitnącego, zbiory powinny się rozpocząć wtedy, gdy u ponad połowy roślin szczypior się załamie. Zbiory obu typów czosnku przypadają na lipiec, czyli wcześniej, niż u czosnku wiosennego – jarego, który zbiera się zwykle dopiero w sierpniu.

Sprawdź: Wykopałeś czosnek? Sprawdź, co warto posiać na tej grządce. Warzywa na poplon po czosnku