Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Raport: Nastolatki spędzają w sieci nawet 12 godzin dziennie

Leszek Rudziński
Leszek Rudziński
Raport: Nastolatki spędzają w sieci nawet 12 godzin dziennie
Raport: Nastolatki spędzają w sieci nawet 12 godzin dziennie Mariusz Kapala/Polska Press
Z roku na rok rośnie liczba godzin spędzanych przez młodych ludzi w świecie wirtualnym. Już co trzeci nastolatek przejawia symptomy tzw. problematycznego użytkowania internetu. - Dzieciom potrzeba coraz więcej czasu, aby zaspokoić potrzebę korzystania z internetu. Pojawiają się też objawy somatyczne, jak np. rozproszenie uwagi, zmniejszona zdolność koncentracji, bóle głowy, zaburzenia snu czy ból nadgarstka – mówi Agencji Informacyjnej Polska Press (AIP) dr Agnieszka Ładna, współautorka raportu NASK.

Eksperci już od dawna alarmują, że młodzi ludzie coraz bardziej uciekają od życia offline w świat wirtualny. Pandemia Covid-19, która wybuchała w 2020 r., spowodowała, że liczba godzin spędzonych przed komputerem drastycznie wzrosła. W ubiegłym roku przeciętny polski nastolatek spędzał w sieci ok. 12 godzin dziennie. I choć młodzież wróciła do nauczania stacjonowanego, to problem zbyt długiego przebywania w świecie wirtualnym pozostał.

Życie online kosztem innych aktywności

Państwowy Instytut Badawczy NASK, w swoim najnowszym raporcie „Nastolatki 3.0” wskazuje, że obecnie nastolatki spędzają w sieci w czasie wolnym średnio 4 godziny i 50 minut dziennie.

Z kolei w dni wolne od zajęć szkolnych czas ten wydłuża się średnio do 6 godzin i 10 minut. Blisko co dziesiąty nastolatek (11,5 proc.) w wolnym czasie jest aktywny w sieci ponad 8 godzin dziennie, a co piąty (21,3 proc.) spędza tyle czasu przed monitorem w dni wolne od lekcji. Co szósty nastolatek (16,9 proc.) intensywnie korzysta z internetu w godzinach nocnych (po godz. 22).

Porównując te wyniki z poprzednimi badaniami, okazuje się, że liczba godzin spędzanych w internecie stale rośnie.

Dr Agnieszka Ładna, współautorka raportu NASK, podkreśla w rozmowie z Agencją Informacyjną Polska Press, że młodym ludziom do prawidłowego rozwoju, poza aktywnością w internecie, potrzebne są zwykłe zdrowe nawyki, związane m.in. z aktywnością fizyczną. - Z naszego raportu wynika, że już obserwowalne są efekty uboczne nadmiernego korzystania z internetu. Wśród nich można wymienić m.in. tolerancję – dzieciom potrzeba coraz więcej czasu, aby zaspokoić potrzebę korzystania z internetu. Pojawiają się też objawy somatyczne, jak np. rozproszenie uwagi, zmniejszona zdolność koncentracji, bóle głowy, zaburzenia snu czy ból nadgarstka – wymienia dr Ładna.

Tymczasem badane pokazuje, że co trzeci nastolatek deklaruje, że aby móc więcej czasu spędzić online, jest gotowy zrezygnować z udziału w nabożeństwie (30,6 proc.), co piąty z uczenia się (23,2 proc.) i obowiązków domowych (19,7 proc.). Konieczność przystosowania się do okoliczności podczas pandemii spowodowała, że czas online jeszcze się wydłużył – badani twierdzili, że na same lekcje przeznaczali średnio 7 godzin i 41 minut.

Problematyczne użytkowanie internetu

Rewolucja cyfrowa oraz wywołane nią przemiany społeczne i gospodarcze obok ogromnych korzyści przyniosły także nieznane wcześniej zjawiska o nie zawsze pożądanym charakterze.

Okazuje się, że już co trzeci nastolatek (33,6 proc.) wykazuje się wysokim natężeniem wskaźników tzw. problematycznego użytkowania internetu (kategoria określająca m.in. zachowania ryzykowne czy nadmiernie długie przebywanie online), a trzech na stu – bardzo wysokim (3,2 proc.). Najmocniej dotknięte tym problemem są dziewczęta ze szkół ponadpodstawowych – aż dwie na pięć (39,4 proc.) badanych uczennic twierdzi, że gdyby pozbawić je smartfona, ich życie stałoby się puste.

Rodzice nie wiedzą ile czasu dzieci spędzają w internecie

Badanie okazuje, że opiekunowie często nie zdają sobie sprawy, ile czasu spędzają w internecie ich podopieczni.

Ich zdaniem dzieci korzystają z sieci średnio 3 godziny i 38 minut – ponad godzinę krócej, niż deklarują same nastolatki.

Dorośli wiedzą wprawdzie, ile czasu młodzi poświęcają na zdalne lekcje, ale nie potrafią trafnie oszacować ich cyfrowej aktywności po szkole. Ich zdaniem nastolatki są najbardziej aktywne w internecie między godz. 16 a 22. Tymczasem dzieci często aktywnie używają smartfonów i innych narzędzi umożliwiających dostęp do internetu, podczas gdy rodzice myślą, że ich pociechy śpią albo szykują się do snu.

Przemoc w sieci okiem rodziców i nastolatków

Podobnie jest z doświadczaniem przez młodych przemocy w internecie. Podczas gdy prawie 75 proc. rodziców badanych nastolatków twierdzi, że ich dzieci nie padły ofiarą żadnej formy agresji w sieci, to brak bezpośredniego doświadczenia przemocy internetowej deklaruje tylko ponad połowa badanych nastolatków – 56,2 proc.

Najczęstszymi przejawami przemocy w sieci są: wyzywanie (29,7 proc.), ośmieszanie (22,8 proc.) czy poniżanie (22 proc.).

Dr Agnieszka Ładna wyjaśnia, iż na to, że rodzice niedoszacowują skali przemocy w sieci składa się kilka czynników. Pierwszym z nich jest to, że dzieci w internecie budują swoją „autonomię” i nie chcą, aby dorośli byli częścią tego świata. - Kiedy zaproszą dorosłych do tego świata, mogą obawiać się, że nie zostaną zrozumiani – mówi.

Ekspertka dodał, że dzieci mogą obawiać się również sankcji nałożonych przez dorosłych. - Ponieważ osoby dorosłe, chcąc ich ochronić, mogą np. ograniczyć im dostęp do internetu czy spowodować jakąś kontrolę, którą dzieci będą odczuwały jako karę - tłumaczy dr Ładna.

Pornografia, patostreamy i spotkania z obcymi

Nastolatki oglądają tzw. patostreamy częściej, niż przypuszczają ich rodzice (nastolatki – 27,1 proc. vs. Rodzice – 12,2 roc.).

Ponadto 14 proc. młodych respondentów przyznało, że spotkało się na żywo z osobą dorosłą poznaną w internecie.

Analiza ze względu na wiek pokazuje, że w ciągu kilku lat (pomiędzy 11–12 a 16–17 rokiem życia) następuje lawinowy przyrost doświadczeń związanych z pornografią internetową (11,6 proc. – szkoła podstawowa; 45,8 proc. – szkoła średnia). Z deklaracji chłopców ze szkół średnich wnioskować można, że częstość oglądania treści pornograficznych jest znacznie wyższa. Na poziomie szkoły ponadpodstawowej jest to zachowanie powszechne, akceptowalne i społecznie obserwowalne (nieukrywane).

Wczesna inicjacja online?

Rodzice częściej deklarują również późniejszy start samodzielnego użytkowania internetu przez ich dzieci niż sami podopieczni. Wśród rodziców tylko 13,1 proc. twierdzi, że ich dzieci korzystają z sieci 9 lat i dłużej.

Natomiast wśród nastolatków na takie doświadczenie wskazuje już 36,7 proc. badanych. Część dzieci posiadała telefon umożliwiający łączenie z internetem przed ukończeniem 6. roku życia, co potwierdzają zarówno nastolatki (3,4 proc.), jak i sami rodzice (5,2 proc.).

Nastolatki nie chcą tylko nauki zdalnej

Zdaniem uczniów i rodziców szkoły w większości przypadków poradziły sobie z edukacją na odległość. 70 proc. uczniów ocenia organizację zajęć zdalnych w swojej szkole dobrze („zdecydowanie dobrze” – 13 proc., „raczej dobrze” – 56,4 proc.).

Niemal trzy czwarte nastolatków pozytywnie ocenia nauczanie zdalne. Nie oznacza to jednak, że chcieliby na stałe przenieść większość edukacji do trybu online. Prawie co drugi badany (45,3 proc.) nie jest zwolennikiem takiego rozwiązania.

Nastolatki deklarują ponadto, że w czasie pandemii brakowało im głównie bezpośredniego kontaktu z kolegami i koleżankami z klasy – wskazało tak trzy czwarte badanych uczniów, podobnie uważają rodzice (76,0 proc.).

Co więcej uczniom w czasie edukacji online brakowało szczególnie wychodzenia z domu (63,3 proc.), czego nie zauważyli rodzice, wśród których tylko nieliczni zaznaczyli taką odpowiedź (6,0 proc.).

Lekcje zdalne przeładowane programem?

Rodzice wskazują, że podczas nauki online problemem było zmęczenie dzieci spowodowane całodniowym uczestnictwem w zdalnych lekcjach. Ponad co trzeci dorosły widzi problem w szybkim tempie wykonywania zadań na sprawdzianach czy kartkówkach (nastolatki – 49,4 proc. vs. Rodzice – 36,2 proc.), a także w przekazywaniu zbyt dużej ilości materiałów i treści przez nauczycieli, które trudno jest dzieciom przyswoić w formie zdalnej (nastolatki – 44,4 proc. vs. Rodzice – 35,0 proc.).

Badanie zostało zrealizowane w grudniu 2020 r. metodą CAWI na populacjach nastolatków oraz ich rodziców i opiekunów prawnych. Respondentów wybrano za pomocą doboru zespołowego dwustopniowego (szkoła/klasa), na podstawie danych statystycznych Głównego Urzędu Statystycznego oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Raport: Nastolatki spędzają w sieci nawet 12 godzin dziennie - Portal i.pl

Wróć na to.com.pl Tygodnik Ostrołęcki