Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Ofiary komunizmu w powiecie przasnyskim

Jarosław Sender

Odfałszować historię

Peerelowscy historycy partyjni spisali wiele długich list "poległych przy utrwalaniu władzy ludowej". Zawierały one przeważnie nazwiska funkcjonariuszy Urzędu Bezpie-czeństwa, Milicji Obywatelskiej oraz członków Polskiej Partii Robotniczej ginących z rąk antykomunistycznych grup zbrojnych. Listy ofiar zbrodni komunistycznych dopiero są tworzone.

W powiecie przasnyskim było wielu ludzi, którzy komunizmowi powiedzieli "nie". Za miłość do Ojczyzny płacili tułaczką, torturami i śmiercią. Mordowani skrytobójczo często nie mają swoich grobów (a takowe mają nawet gestapowcy lub enkawu-dyści). Co więcej, propaganda komunistyczna utrwaliła ich obraz jako bandytów. I to tak skutecznie, że do dziś niektórzy mówiąc o podziemiu antykomunistycznym wymieniają tylko akty rabunkowe dokonywane przez zwykłe grupy szabrowników, podszywające się pod żołnierzy Armii Krajowej. Dlatego, by odfałszować historię po II wojnie światowej, chciałbym siłami wszystkich tych, którym pamięć narodowa jest bliska, stworzyć zbiorową księgę ofiar systemu w latach 1945-1956 w powiecie przasnyskim.

Księgę ofiar z lat okupacji hitlerowskiej 1939-1945 opracował znany przasnyski regionalista - Aleksander Drwęcki. Ja zebrałem imiona, nazwiska, a czasem tylko pseudonimy, tych, którzy pochodzili z terenu powiatu lub tu zginęli w latach 1945-1956. Lista wskazuje osoby, które walczyły w powiecie przasnyskim w granicach z pier-wszych lat powojennych, gdy w skład powiatu wchodziły gminy Baranowo i Janowo. Mam nadzieję, że lista sukcesywnie będzie uzupełniana, gdyż wiele danych źródłowych już nie ma, lub w ogóle nie powstało. Podane przeze mnie imiona i nazwiska, to zaledwie część poległych. Najbardziej pro-blematyczne jest zewidencjonowanie osób wywiezionych do ZSRR. W styczniu i lutym 1945 roku w naszym powiecie pacyfikowano niejednokrotnie całe wsie, których mieszkańcy należeli do AK. Dokładnie nie znamy również liczby ofiar zamordowanych w gmachu Urzędu Bezpieczeństwa znajdującym się przy ul. Joselewicza w Przasnyszu. Dosyć często ciała zako-pywano na podwórku Urzędu lub też na strzelnicy Jednostki Wojskowej. Korzystając z okazji, chciałbym zmobilizować przasnyskich włodarzy do uczczenia ofiar, które zamęczono w ubow-skiej katowni mieszczącej się w kamienicy przy ulicy Joselewicza. Myślę, że symboliczna płyta pamiątkowa powinna już dawno znaleźć się na ścianie tego budynku. Osoby chcące uzupełnić listę ofiar systemu komunistycz-nego w latach 1945-1956 w powiecie przasnyskim proszę o kontakt z redakcją Tygodnika. n
Wojciech Łukaszewski

Użyte skróty

AK - Armia Krajowa

KBW - Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego

NKWD - Narodnyj Komitet Wnutriennych Dzieł (Narodowy Komitet Spraw Wewnętrznych)

NSZ - Narodowe Siły Zbrojne

NZW - Narodowe Zjednoczenie Wojskowe

UBP - Urząd Bezpieczeństwa Publicznego

PUBP - Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego

ROAK - Ruch Oporu Armii Krajowej

WiN - Wolność i Niezawisłość

Lista ofiar systemu komunistycznego w latach 1945-1956 w powiecie przasnyskim (cz. I)

1. Artyfikiewicz Kazimierz ps. "Trzynastka". Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

2. Adamkiewicz Franciszek ps. "Piorun" z Karwacza, ur. 30 III 1917 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

3. Berg Czesław ps. "Słowik" z Czerwińskich, gm. Ba-ranowo. Członek NZW, ciężko ranny w walce 2 III 1949 r. w Gostkowie. Aresztowany
przez UBP, dalszy los nieznany.

4. Kpr. Berg Władysław ps. "Wolf" z Czerwińskich, gm. Baranowo. Członek NZW, zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

5. Plut. Białaczak Henryk_ps. "Waldemar", "Waldek" z Budnych Sowiąt, gm. Baranowo, ur. 3 VII 1923 r. W wyniku zdrady zginął 29 V 1949 r. z rąk swoich podwładnych z organizacji NZW.

6. Kpr. Białczak Mieczysław ps. "Zawisza" z Budnych Sowiąt, gm. Baranowo, ur. 22 VII 1924 r. Czło-nek NZW, zginął 18 VII 1948 r.

7. Bober Stanisław z Roman - Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

8. Bojarski Czesław. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

9.Brzeziński Józef. Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

10. Budziszewski Stefan ps. "Motyl". Żołnierz AK i ROAK. Jedyny, który przeżył obławę w Lipie 21 VII 1945 r. Areszto-wany został rozstrzelany w lesie rostkowskim.

11. Chodkowski Tadeusz ps. "Kartacz" z Wielodroża, ur. 10 I 1921 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r. Pochowany na cmentarzu w Jedno-rożcu.

12. Ciesielski Witold, syn wójta z Dzierzgowa. Zgi-nął z rąk funkcjonariuszy UBP w 1946 r.

13. Kpr. Czaplicki Jan ps. "Ogrodnik" z Karbówka, członek NSZ. Zginął z rąk funkcjonariuszy UBP 15 VIII 1945 r.

14. Chor. Czaplicki Stanisław ps. "Sęk" z Zacisza k. Przasnysza, członek NSZ. Zginął z rąk funkcjona-riusza PUBP w Ciechano--wie Stefana Rogowskie-go 10 VIII 1945 r.

15. Sierż. Dobrzyński Edward ps. "Orzyc", "Żubr" z An-nopola, ur. 8 V 1918 r. Żołnierz AK, ROAK i NZW. Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.
16. Dominik Bolesław ps. "Stalowy" z Lipy, ur. 24 IX 1918 r. Członek AK i NSZ. Skazany na karę śmierci 9 I 1946 r. za czynną działalność w NSZ. Stracony 26 II 1946 r. Potajemnie po-grzebany na cmentarzu Bródnowskim w War-szawie: kw. 45 N, rząd 1, grób 3, numer ewiden-cyjny księgi pochowa-nych 824. L 394.

17. Kpr. Duma Czesław ps. "Nieznany", ur. 14 X 1925 r. w miejscowości Ko-ziorko w powiecie tarno-brzeskim. Żołnierz ROAK, WiN i NZW. Schwytany przez UBP i 11 II 1949 r. stracony.

18. Gadomski Aleksander z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I_1945 r. przez NKWD. Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

19. Gadomski Alfred ps. "Kajdan", z miejscowości Gadomiec Miłocięta, gm. Krzynowłoga Mała. Zginął w obławie KBW pod Ol-szewką 15 X 1949 r.

20. Garliński Stanisław ps. "Cichy", z miejscowości Gadomiec Miłocięta, gm. Krzynowłoga Mała. Zginął w obławie KBW pod Ol-szewką 15 X 1949 r.

21. Głodkowski Józef ps. "Zapora" z Gostkowa, ur. 4 I 1929 r. Żołnierz NZW oddziału Stanisława Ka-kowskiego "Kaźmiercza-ka". Zginął 14 X 1951 r. w Kadzielni.

22. Gniazdowski Bronisław ps. "Mazur" z Gostkowa, ur. 23 I 1924 r. Żołnierz NZW. Zginął wraz ze swoim dowódcą Mie-czysławem Dziemiesz-kiewiczem "Rojem" 13 IV 1951 r. w Szyszkach w pow. pułtuskim w wal-ce z KBW.

23. Jaworska Janina z Bo-gatego. Zginęła z rąk KBW 19 VI 1948 r.

24. Chor. Kakowski Stanisław ps. "Kaźmierczuk" z Dzie-lina, gm. Chojnowo, ur. 11 XI 1889 r. Żołnierz AK, NZW, przedwojenny czło-nek Stronnictwa Narodo-wego. Zginął wraz z sy-nem Kazimierzem 14 XI 1951 w Kadzielni.

25. Karwowski Stanisław ps. "Twardy", ur. 10 IX 1918 r. w Dębinach, gm. Kar-wacz. Skazany na karę śmierci 9 I 1946 r. za czynną działalność w NSZ. Stracony 26 II 1946 r. Potajemnie pog-rzebany na cmentarzu Bródnowskim w War-szawie: kw. 45 N, rząd 1, grób 4, numer ewiden-cyjny księgi pochowa-nych 825. L 943.

26. Kąkiel Witold ps. "Żuk", "Grzymała" z Baranowa. Żołnierz NZW. Zginął 29 V 1948 r.

27. Kpr. Klama Franciszek ps. "Karaś" z Lipy, ur. 14 XI 1922 lub 1924 r. Ska-zany na karę śmierci 9 I 1946 r. za czynną dzia-łalność w NSZ. Stracony 26 II 1946 r. Potajemnie pogrzebany na cmenta-rzu Bródnowskim w War-szawie: kw. 45 N, rząd 1, grób 7, numer ewiden-cyjny księgi pochowa-nych 828. L 1000.

28. Plut. Komosiński Wacław ps. "Bohun" z Mchowa, członek NSZ. Zamordo-wany przez funkcjona-riuszy UBP 24 I 1946 r.

29. Kossak Bogdan ps. "Granit", "Ford" z Węgrzy-nowa, ur. 5 VIII 1925 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

30. Kossak Stefan ps. "Sokół", ur. 21 I 1927 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął z rąk funkcjona-riuszy UBP 11 VI 1945 r.

31. Sierż. Kostrzewski Jan ps. "Jastrząb" z Bartnik, czło-nek NSZ. Zginął z rąk funkcjonariuszy UBP w Lipie 20 V 1945 r.

32. Kowalewski Wincenty ps. "Toporek" z Krzynowłogi Małej, członek NSZ. Zgi-nął zakatowany przez funkcjonariuszy UBP w Przasnyszu w 1946 r.

33. Kozłowski Zygmunt ps. "Lis". Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

34. Krajewski Czesław z Ba-ranowa, członek AK. Aresztowany w styczniu lub lutym 1945 r. przez NKWD i wywieziony do ZSRR, gdzie zmarł.

35. Leszczyński Michał z Przasnysza, członek AK. Aresztowany w styczniu lub lutym 1945 r. przez NKWD i wywieziony do ZSRR, gdzie zmarł.

36.sierż. Lipiński Eugeniusz z Budnych Sowiąt, ur. 10 X 1919 r. Żołnierz AK i NZW. Zginął w obławie KBW i UBP pod Olszewką 15 X 1949 r.

37.Marchewka Henryk z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Zmarł w pociągu.

38. Miączyński Włodzimierz ps. "Szary" z Kownat, gm. Chojnowo, ur. 20 III 1923 r. Aresztowany przez UBP 15 XII 1950 r. i skazany na karę śmierci.

39.Mydło Władysław ps. "Drań", "Bohun" z Baranowa. Żołnierz AK i NZW. Zginął w lasach między Glebą a Karaską 25 VI 1948 r.

40.Morawski Saturnin z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Zmarł w drodze.

41.Morawski Wincenty ps. "Rota" z Gostkowa, ur. 22 I 1931 r. Żołnierz NZW "Roja". Przez Sąd Wojskowy skazany na karę śmierci. Miejsce pochówku nie znane.

42.Myśliński Jan z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

43.Myśliński Zygmunt z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

44.Nałęcz Eugeniusz ps. "Jastrząb" z Wielodroża, ur. 12 IX 1924 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął w Lipie 21 VII 1945 r.

45.Niedziałkowski Kazimierz ps. "Huragan" z Gostkowa, ur. 2 VII 1925 r. Żołnierz NZW. Zginął 25 II 1950 r. w miejscowości Osyski.

46.N.N. ps. "Mazur" Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

47.N.N. ps. "Skiba" Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

48.Nowowiejski Zacheusz ps. "Jeż" z Zembrzusa, gm. Janowo, ur. 15 XII 1915 r. Żołnierz AK i ROAK. Zginął 6 XII 1946 r. w rodzinnej miejscowości.

49.Nożyński Stefan z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Zmarł w drodze.

50.Nożyński Stanisław z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

51.Nożyński Władysław z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

52.Olędzki Klemens z Wyrębu Karwackiego, ur. w 1911 r. Członek Polskiego Stronnictwa Ludowego, zamordowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego 28 listopada 1946 r.

53.Pałaszewski Stanisław z Janowa, członek AK. Aresztowany w styczniu lub lutym 1945 r. przez NKWD i wywieziony do ZSRR, gdzie zmarł.

54.Płoski Stanisław z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. Wywieziony do ZSRR do łagru nr 26, gdzie zmarł.

55.ppor. Pszczółkowski Henryk ps. "Myśliwiec" z Przasnysza, ur w 1924 r. Zginął w Krasnosielcu 1 V 1945 r.

56.Ptasiński Jan z Przasnysza, członek AK. Aresztowany w styczniu lub lutym 1945 r. przez NKWD i wywieziony do ZSRR, gdzie zmarł.

57.strz. Radomski Stanisław ps. "Kula" ze Świniar, gm. Krzynowłoga Mała. Zginął w obławie KBW pod Olszewką 15 X 1949 r.

58.Rogala Wacław ps. "Kiszel" z Lipy, ur. 25 VIII 1925 r. w Jednorożcu. Żołnierz AK i NSZ. skazany na karę śmierci 9 I 1946 r. za czynną działalność w NSZ. Stracony 26 II 1946 r. Potajemnie pogrzebany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie: kw. 45 N, rząd 1, grób 5, numer ewidencyjny księgi pochowanych 826. L 2011.

59.Roman Jan z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.

60.Roman Stanisław z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.

61.Rzodkiewicz Adolf z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.
62.Sadowski Antoni z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.

63.Sielski Edward ps. "Morawa". Został zamordowany przez funkcjonariuszy PUBP w Przasnyszu - Jana Chmielaka i Czesława Dudka w sierpniu 1945 r. pod Janowem.

64.Sokołowski Józef z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.

65.Śliwkowski Konstanty z Przasnysza, członek AK. Aresztowany w styczniu lub lutym 1945 r. przez NKWD. Wywieziony do Stalinogorska, gdzie zmarł.

66.Szczepkowski Józef, zamordowany przez funkcjonariuszy PUBP w Przasnyszu, którzy jego ciało jego zatopili w Węgierce koło Rudy.

67.Taczała Bolesław Antoni, ur. 26 II 1899 r., członek AK. 18 i 1945 r. aresztowany przez NKWD i wywieziony na Wschód. Los nieznany.

68.Tadżak Feliks ps. "Wolf", "Wilk" z Leszna k/Przasnysza, ur. w 1922 r. członek NZW. Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

69.Tadżak Stanisław ps. "Wolf" z Gostkowa (ur. w Lesznie k/Przasnysza). Zginął we wrześniu 1951 w miejscowości Szyszki w pow. pułtuskim.

70.Tański Adam z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Zmarł w drodze.

71.Tański Mirosław ps. "Bury" z Kwiatkowa, ur. 1 II 1908 r. Żołnierz AK, ROAK, WiN. W wyniku postrzelenia przez funkcjonariuszy UBP w kwietniu 1946 r. zmarł w szpitalu.

72.Urbański Zygmunt z Lipy, ur 16 I 1919 r. Żołnierz AK i NSZ. Skazany na karę śmierci 9 I 1946 r. za czynną działalność w NSZ. Stracony 26 II 1946 r. Potajemnie pogrzebany na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie: kw. 45 N, rząd 1, grób 6, numer ewidencyjny księgi pochowanych 827. L 2525.

73.Winnicki Aleksander z Roman-Sebor, członek AK. Aresztowany 19 I 1945 r. przez NKWD. Wywieziony do łagru nr 26, gdzie zmarł.

74.kpr. Wnuk Stanisław ps. "Szczupak" Zginął 2 III 1949 r. w Gostkowie.

75.sierż. Wylot Józef ps. "Góra" z Mchowa, członek NSZ. Zginął z rąk funkcjonariusza PUBP w Ciechanowie Stefana Rogowskiego 8 VIII 1945 r.
76.Zbrzeźniak Henryk ps. "Tygrys" z Brodowych Łąk, gm. Zaręby

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na to.com.pl Tygodnik Ostrołęcki