Kto i gdzie kupi ziemię? Ministerstwo odpowiada

Ustawa o obrocie ziemią, która obowiązuje od 30 kwietnia, przede wszystkim wstrzymuje sprzedaż państwowych gruntów na 5 lat z wyjątkiem nieruchomości do 2 hektarów oraz innych przeznaczonych na cele nierolne, jak budownictwo mieszkaniowe, centra biznesowo-logistyczne czy składy magazynowe. Ustawa pozwala wszystkim na zakup ziemi na terenach rolniczych o powierzchni do 30 arów. Działki rolne o większym areale mogą kupować tylko rolnicy i  w określonych okolicznościach.  Ktoś, kto nie jest rolnikiem, a chce kupić ziemię, będzie musiał zadeklarować, że nim zostanie i zyskać zgodę Agencji Nieruchomości Rolnych.

- Rolnik indywidualny będzie mógł kupić nieruchomość rolną w całej Polsce, z tym, że jeżeli w wyniku sprzedaży gospodarstwo rodzinne przekroczy powierzchnię 300 hektarów użytków rolnych, a także jeżeli nabywana nieruchomość rolna będzie położona w innej gminie, niż ta w której ma miejsce zamieszkania nabywca, lub w gminie graniczącej z tą gminą, Agencji Nieruchomości Rolnych przysługuje prawo pierwokupu - przekazuje Renata Kania z Biura Prasowego Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Jeśli zatem pole, które rolnik chce kupić, leży poza gminą, w której mieszka, musi uzyskać zgodę Agencji Nieruchomości Rolnych. Należy pamiętać, że prawo pierwokupu mają sąsiedzi i dzierżawcy o co najmniej trzyletnich umowach.

Kupujący rolnik musi mieć kwalifikacje rolnicze, prowadzić gospodarstwo rolne o wielkości do 300 hektarów i mieszkać w gminie, w której leży jego gospodarstwo lub jedna z działek, co najmniej pięć lat.  Zakupioną ziemię należy użytkować przez 10 lat, na krótszy czas zgodę również musi wydać Sąd Administracyjny.

Kwalifikacje rolnicze obejmują ukończenie szkoły średniej lub zawodowej o profilu rolniczym, studia lub studia podyplomowe na uczelni o profilu rolniczym, a także tytuły: kwalifikacyjny, zawodowy lub mistrza w profesjach przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej, jak rolnik łąkarz, rolnik hodowca trzody chlewnej, rolnik chmielarz, mistrz pszczelarz. Konieczny jest też przynajmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie. Można się bez tego obejść, pod warunkiem że posiada się udokumentowany, 5-letni staż pracy w rolnictwie – np. umowę o pracę, potwierdzającą, że dana osoba była zatrudniona w gospodarstwie rolnym. Za staż pracy uznaje się również okres, podczas którego osoba podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Co jeśli nie spełnia się wymagań dotyczących bycia rolnikiem? Należy zadeklarować, że się nim zostanie. Zgodę musi wyrazić prezes Agencji Nieruchomości Rolnych. Sprzedający musi wykazać, że nie było innej możliwości sprzedaży, a kupujący daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej. Kupując ziemię, musi ją uprawiać przez 10 lat. Zamierzający utworzyć gospodarstwo rolne musi mieć kwalifikacje rolnicze albo pod warunkiem uzupełnienia kwalifikacji zawodowych, korzystał z pomocy dla młodych rolników w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 - 2013 oraz 2014-2020 (termin uzupełnienia kwalifikacji nie mógł upłynąć). Kupujący nie będący rolnikiem musi zobowiązać się do mieszkania przez 5 lat od dnia kupna na terenie gminy, w której leży jedna z działek rolnych tworzonego  gospodarstwa rodzinnego.

Przypomnijmy, że ustawa o obrocie ziemią nie dotyczy dziedziczenia i tak zwanego przepisywania ziemi na osoby bliskie. Rolnik bez przeszkód może przekazać gospodarstwo  i  ziemię zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom), wstępnym (rodzicom, dziadkom), rodzeństwu, dzieciom rodzeństwa, małżonkowi, osobom  przysposabiającym i i przysposobionym.