Ile rolnicy zarobią w czerwcu i we wrześniu?

Posiedzenie zespołu ekspertów ds. prognozowania cen podstawowych produktów rolniczych, powołanego przez prezesa Agencji Rynku Rolnego, odbyło się pod koniec marca.
Okazuje się, że w roku gospodarczym 2012/2013 przewidywane globalne zapotrzebowanie na zboża jest większe od światowej produkcji. W związku z tym zapasy końcowe ulegną zmniejszeniu (nawet o 10 proc.). Przedłużający się okres zimowania zbóż w Europie wzmaga obawy o plony, zwłaszcza zbóż konsumpcyjnych. Niepewność co do poziomu tegorocznych zbiorów zbóż na świecie będzie powodować, że ceny ziarna do końca sezonu będą determinowane malejącymi zapasami. A zatem będą kształtować się na wysokim poziomie, również w Polsce.

Natomiast w następnym roku gospodarczym (2013/2014) popyt na unijne zboże może być nadal znaczący, gdyż kraje Wspólnoty Niepodległych Państw nie powrócą jeszcze na pozycję światowego potentata w eksporcie zbóż, z uwagi na konieczność odbudowy zapasów oraz duże potrzeby własnego rynku. W związku z tym ceny zbóż na świecie nadal będą relatywnie wysokie. W czerwcu cena pszenicy może sięgać do 1020 zł/t, a we wrześniu do 920 zł/t.

Ubywa trzody, więc cena będzie się trzymać
Natomiast, jeśli chodzi o trzodę chlewną to obecnie na poziom jej cen wpływa m.in. spadek produkcji. W opinii ekspertów może on nadal się pogłębiać – zarówno w Polsce, jak i w Unii Europejskiej. Toteż na wysokość krajowych cen skupu żywca wieprzowego będą miały wpływ przede wszystkim ceny wieprzowiny w UE oraz kurs złotego wobec euro. W UE w następstwie spadku produkcji wieprzowiny (przy jednocześnie znacząco zmniejszonym eksporcie w 2013 r.) podaż wieprzowiny może być nieco mniejsza niż w 2012 r. Jednak trudna sytuacja ekonomiczna, która przyczyni się do wzrostu zainteresowania konsumentów tańszymi gatunkami mięsa (zwłaszcza kurcząt brojlerów), prawdopodobnie spowodują, że w 2013 r. unijne ceny wieprzowiny nie będą istotnie wyższe od wysokich cen w roku poprzednim. A więc ceny żywca wieprzowego w Polsce będą kształtować się na poziomie zbliżonym do notowanego w analogicznych miesiącach 2012 roku. W czerwcu może to być 5,40-5,70 zł/kg, natomiast we wrześniu 5,60-6 zł/kg.

Kluczowy eksport
Natomiast, jeśli chodzi o ceny żywca wołowego, to decydujący wpływ na nie będą miały ceny wołowiny w UE oraz kurs złotego wobec euro. Jest to bardzo ważne, gdyż 80 proc. wyprodukowanej w Polsce wołowiny trafia na eksport, głównie do państw UE. Przewidywany dalszy spadek unijnej produkcji wołowiny w 2013 r., rosnący popyt na to mięso (m.in. ze strony Bliskiego Wschodu i innych państw azjatyckich) oraz w efekcie wysokie światowe ceny wołowiny prawdopodobnie spowodują, że unijne ceny bydła utrzymają się na wysokim poziomie. W UE wpływ na ceny wołowiny może mieć także mniejsza produkcja wieprzowiny i wolniejszy wzrost produkcji drobiu. Wysokie ceny wołowiny w UE będą sprzyjały utrzymywaniu się wysokich cen  również w Polsce, choć mogą być one nieco niższe niż przed rokiem.

Wysokie, ale konkurencyjne
W 2013 r. ceny detaliczne drobiu wykazują mniejszą dynamikę wzrostu niż pozostałe gatunki mięsa. W styczniu i lutym tego roku ceny drobiu były o 1 proc. wyższe niż w tym samym okresie 2012 r. Tymczasem ceny wołowiny i wieprzowiny wzrosły odpowiednio o 6 proc. i 2 proc. W związku z tym przewiduje się, że w 2013 r. utrzyma się tendencja do zastępowania mięsa czerwonego tańszym mięsem drobiowym. Jednak mniejszy popyt na żywność wynikający z trudnych warunków ekonomicznych spowoduje, że wzrost konsumpcji drobiu będzie mniejszy niż w 2012 r. Według oceny Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w 2013 r. spożycie drobiu wyniesie 27 kg na mieszkańca.
Ocenia się, że pomimo przewidywanego wzrostu popytu na mięso kurcząt, w drugim i trzecim kwartale 2013 r. ceny skupu kurcząt nie będą rosły tak dynamicznie, jak w dwóch poprzednich latach. Do osłabienia tempa wzrostu cen przyczyni się spodziewane ograniczenie wzrostu eksportu. Ceny mięsa kurcząt będą wysokie, ale nadal konkurencyjne w stosunku do innych gatunków mięsa.

Będzie popyt, więc ceny wzrosną
W Polsce w latach 2006-2012 utrzymywała się wzrostowa tendencja w konsumpcji mleka. Były ku temu sprzyjające warunki, bo produkcja krajowa rosła, a ceny produktów mlecznych nie rosły tak szybko, jak wcześniej. Poza tym prowadzona była promocja  spożycia mleka. W 2011 r. (według danych GUS) spożycie mleka na jednego mieszkańca (łącznie z mlekiem przeznaczonym na przetwory, bez mleka przerobionego na masło) wyniosło 194 litry i było o 2,6 proc. większe niż w 2010 r. W 2012 r. było to już 196 l, a w 2013 r. – według prognoz IERiGŻ – nastąpi spadek i średnie spożycie mleka na jednego mieszkańca może wynieść 195 l. Powodem jest pogorszenie się sytuacji dochodowej ludności, prawdopodobnie nastąpi ograniczenie popytu na droższy asortyment artykułów mleczarskich (w tym głównie deserów i napojów mlecznych oraz serów pleśniowych).
Eksperci oceniają, że w 2013 r. duży popyt na produkty mleczarskie oraz wzrost ich cen na rynkach światowych będą sprzyjały ożywieniu polskiego eksportu artykułów mleczarskich. W tej sytuacji, przy spodziewanym zmniejszeniu produkcji mleka w Polsce, w okresie objętym prognozą, krajowe ceny skupu mleka będą wyższe niż rok wcześniej.