III Mazowieckie Forum Samopomocy Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego

Zorganizowane przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej wydarzenie miało na celu zaprezentowanie działalności ruchów samopomocowych ze szczególnym uwzględnieniem twórczości osób chorujących psychicznie oraz doradców ds. zdrowienia. Podczas konferencji zwrócono uwagę na sytuację osób starszych z chorobami otępiennymi, prezentując wyniki pierwszej ewaluacji pilotażowego projektu pn. „Udzielenie pomocy i oparcia społecznego dla osób starszych chorujących psychicznie – utworzenie Dziennego Domu Pobytu dla osób starszych z chorobami otępiennymi, w tym chorobą Alzheimera”.

Światowa Organizacji Zdrowia wskazuje zaburzenia psychiczne, jako jeden z głównych problemów współczesnego świata. W obliczu rosnącej liczby osób w kryzysie, zadaniem priorytetowym jest identyfikacja i łagodzenie potrzeb najbardziej potrzebujących. Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej od lat przeciwdziała zjawisku wykluczenia społecznego wsłuchując się w potrzeby osób i rodzin w trudnej sytuacji życiowej, stygmatyzowanych, wykluczonych. Poprzez budowanie i zlecanie realizacji zadań publicznych, Centrum stwarza warunki, które pozwalają wyrównywać szanse tych rodzin i osób. Ideę wsparcia ruchów samopomocowych zapoczątkowało I Mazowieckie Forum w 2018 roku. Forum stało się przestrzenią do wspólnej dyskusji praktyków oraz ekspertów przez doświadczenie, a prezentowane podczas wydarzenia rozwiązania dają nadzieję wszystkim potrzebującym.

Konferencję otworzyła Elżbieta Bogucka - zastępca dyrektora ds. społecznych. Podkreślając wagę ruchów samopomocowych, wykazała niedziałającą dostatecznie, trudnodostępną pomoc instytucjonalną. Choroba Alzhaimera w jej rozległych fazach wymaga szczególnego zainteresowania z uwagi na powszechność zjawiska. Pani Dyrektor pokazała zgromadzonym prezentację dotycząca pilotażowego projektu pn. „Udzielenie pomocy i oparcia społecznego dla osób starszych chorujących psychicznie – utworzenie Dziennego Domu Pobytu dla osób starszych z chorobami otępiennymi, w tym chorobą Alzheimera”. Trzyletni projekt rozpoczął się w 2020 r., a jego celem jest zbudowanie modelu usług opiekuńczych w ramach usług społecznych opóźniających rozwój choroby. Uczestnicy z zainteresowaniem zapoznali się z zaprezentowaną przez przybyłą z Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego mgr Reginę Skibę ewaluacją projektu. Porównanie 6 Dziennych Domów Pobytu (DDP) biorących udział w analizach dowiodło, że projekt spełnia pokładane w nim oczekiwania, a funkcjonowanie DDP dodatkowo przynosi wytchnienie opiekunom osób chorujących i daje nadzieję na poprawę obecnego stanu rzeczy.

O osobistych doświadczeniach w walce z chorobą Alzheimera, kiedy dotyka ona najbliższych, opowiedział podczas konferencji Michał Szczerba. Poseł zwrócił uwagę na samotność, izolację, niesamodzielność. Podkreślił, że walka z kryzysami wywołanymi przez powyższe zjawiska w czasach pandemii jest trudniejsza niż kiedykolwiek wcześniej. Każdy może doświadczyć pośrednio lub bezpośrednio omawianych zjawisk i im szerzej będziemy o tym dyskutować tym skuteczniej możemy działać.

Potrzebę współpracy środowisk naukowych z praktykami, w walce o ochronę zdrowia psychicznego, nakreślił słuchaczom dr hab. prof. Paweł Bronowski z Akademii Pedagogiki Specjalnej, Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej, który wspiera Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w budowaniu Forum Samopomocy od 2018 r. W kilku zdaniach Profesor przedstawił nowe kierunki rozwoju i edukacji osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego w ramach unikatowego i rewolucyjnego projektu, jakim jest kurs „Doradcy ds. zdrowienia”. Z założenia zakłada on ważną rolę uczelni wyższych w procesie wspomagania zdrowienia. Dr hab. prof. Hubert Kaszyński z Uniwersytetu Jagiellońskiego, drugi akademicki głos na konferencji, w swojej prelekcji oddał ważne przesłanie, że system opieki i pomocy potrzebuje i powinien słuchać osób z doświadczeniem kryzysu, które z tego systemu korzystają.

Poruszającym punktem konferencji były wystąpienia osób, które same mierzą się z doświadczeniem kryzysu psychicznego. O świadomości choroby i potrzebie samorealizacji w procesie zdrowienia opowiadali Agnieszka Ejsmont i Krzysztof Pawłowski członkowie Grupy Wsparcia Osób z Doświadczeniem Kryzysu Psychicznego TROP oraz Pani Julia Małecka, doradczyni ds. zdrowienia. O ich szczerych, bardzo emocjonalnych świadectwach walki z chorobą, zgromadzeni goście długo dyskutowali w kuluarach.

Z twórczością osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego uczestnicy konferencji zapoznali się dzięki dr Monice Masłoń z Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej, która zaprezentowała poruszającą wirtualną wystawę prac osób dotkniętych chorobą. Od lat sztuka powstaje na pograniczu światów realnego i nierealnego, a w codziennym życiu osób zmagających się z kryzysem arteterapia pozwala nad tymi światami zapanować. Sam pomysł wirtualnej wystawy jest bardzo trafną odpowiedzią na spowodowane pandemią ograniczenia.

Poza wykładami i warsztatami dla uczestników konferencji uruchomiony był punkt konsultacyjny, w którym dyżur pełnił psycholog kliniczny Wojciech Lenard.

Uczestnicy Forum zgodnie przyznali, że organizatorzy stanęli na wysokości zadania i pomimo złożoności poruszanej problematyki wydarzenie wyczerpało pokładane w nim oczekiwania. Poza interesującym i dobrze ułożonym programem wykładów, znakomicie została przyjęta, o czym świadczy jej obłożenie, część warsztatowa. Prowadzący ją ludzie nauki i praktyki, wśród których nie zabrakło wybitnych ekspertów przez doświadczenie, prowadzili w grupach pracę nad tak aktualnymi w czasach pandemii zagadnieniami jak: kodeks etyczny w samopomocy czy pomoc psychologiczna dla seniorów.

Adresatami konferencji byli m. in. pracownicy ośrodków pomocy społecznej, urzędnicy samorządowi, organizacje pozarządowe i wszyscy ci, którzy, na co dzień pracują z osobami doświadczającymi kryzysów psychicznych. Konferencję moderowała dziennikarka Dorota Wysocka-Schnepf.

Podczas podsumowania konferencji podkreślono, że zdrowie psychiczne to wartość szczególnie istotna. Mazowieckie Forum Samopomocy to ważny krok w budowaniu właściwych relacji społecznych wokół problemu kryzysu psychicznego. Świadomi dynamicznych czasów, w których przyszło rozwiązywać ważne problem społeczne, uczestnicy Forum zadeklarowali chęć wzięcia udziału w konferencji w przyszłym roku.