Dwa lata zakazu handlu w niedziele i ponad pół miliona złotych kar. Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła blisko 17,5 tys. kontroli

Ustawa o zakazie handlu w niedziele weszła w życie 1 marca 2018 r. Zgodnie z jej zapisami, w każdym miesiącu 2018 r. były po dwie niedziele handlowe - pierwsza i ostatnia. Z biegiem czasu ograniczenia stawały się coraz większe. W 2019 r. zakupy robiliśmy już tylko w ostatnią niedzielę miesiąca, natomiast w 2020 r. poza kilkoma wyjątkami (26 stycznia, 5 i 26 kwietnia, 28 czerwca, 30 sierpnia, 13 i 20 grudnia) obowiązuje całkowity zakaz handlu w siódmym dniu tygodnia.

- Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzone w latach 2018-2019 w celu oceny przestrzegania przepisów ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta wykazały, że przedsiębiorcy w większości dostosowali się do nowych przepisów. Wszystkie większe placówki w dniach objętych zakazem handlu są zamknięte. Dlatego też można stwierdzić, że główne zamierzenie wprowadzenia zakazu odniosło spodziewany skutek – czytamy w oficjalnym komunikacie Państwowej Inspekcji Pracy.

Nieco inne wrażenie można jednak odnieść po przyjrzeniu się dokładnym liczbom. Najnowsze dane pokazują bowiem, że przypadków „obchodzenia” przepisów było w ciągu ostatnich dwóch lat całkiem sporo.

- W przypadku ujawnienia tego typu naruszeń inspektorzy pracy stosowali środki wychowawcze (w sprawach mniejszej wagi), grzywny nakładane mandatem lub kierowali wnioski do sądów o ukaranie - informuje „Dziennik Bałtycki” Tomasz Zalewski, rzecznik Głównego Inspektoratu Pracy. - W 2018 r. środki wychowawcze zastosowano wobec 211 osób naruszających art. 10 ustawy o ograniczeniu handlu, a w 2019 r. - w stosunku do 150 osób.

- Od 11 marca 2018 r. do końca 2018 r. łączna kwota grzywien z tego tytułu wyniosła 389 050 zł, natomiast w 2019 r. - 214 800 zł - wylicza Tomasz Zalewski.

W związku z ujawnieniem w trakcie kontroli przypadków naruszenia przepisów o zakazie handlu w niedziele inspektorzy kierowali także wnioski o ukaranie pracodawców do sądu. W 2018 r. takich wniosków przygotowano 451, zaś w 2019 r. - 55.

Kary dopadły także przedsiębiorców z Pomorza.

- W wyniku kontroli przeprowadzonych w 2019 r. inspektorzy skierowali 27 wniosków o ukaranie do sądów oraz nałożyli 46 mandatów karnych na łączną kwotę 48 700 zł - informuje Agnieszka Dobrodziej, z-ca Okręgowego Inspektora Pracy w Gdańsku.

- Takich przepisów nie powinno się w ogóle wprowadzać, szczególnie jeśli mamy do czynienia z gospodarką, która w znacznej części opiera się na żywności. A tak właśnie jest w Polsce - twierdzi dr Andrzej Faliński, ekspert ds. handlu i rynku detalicznego. - Jeżeli coś się stanie na rynkach eksportowych, np. dojdzie do represaliów ze strony Unii Europejskiej, czyli głównych odbiorców naszej żywności w zachodniej Europie, to okaże się, że mamy ogromną nadwyżkę produktów. Firmy przyciśnięte podatkami zaczną masowo bankrutować i wtedy wszyscy będą zdziwieni, że przeżyły tylko dyskonty. Rozumiem, że rząd chce być dobry i każdemu dać, a szczególnie formacji, która chce na ten rząd głosować, ale warto pamiętać o tym, że w pewnym momencie ekonomika handlu wystawi za to rachunek. I będzie to bolało.

Opinie konsumentów. Połowa Polaków przeciwna zakazowi

Kolejne, obowiązujące od stycznia 2020 r. zaostrzenie zakazu handlu w niedziele nie wpłynęło pozytywnie na ogólne nastawienie Polaków do funkcjonowania tych przepisów - wynika z najnowszych badań przeprowadzonych w bieżącym miesiącu przez Havas Media Group.

Blisko połowa dorosłych Polaków (46 proc.) uważa, że zakaz handlu powinien zostać zniesiony. Największymi zwolennikami zniesienia zakazu handlu są mieszkańcy największych miast (pow. 500 tys. mieszkańców) – w tej grupie ponad 60 proc. osób chciałoby, żeby w niedziele sklepy były otwarte - czytamy w raporcie.

- Mimo że stopniowo przyzwyczailiśmy się do braku możliwości zakupów w niedziele i planujemy zakupy wcześniej, to dla 1/3 Polaków stanowi on w dalszym ciągu duże utrudnienie – komentuje Anna Ostrowska z Havas Media Group.