Czeka nas śmieciowa rewolucja, ale wciąż brak wielu przepisów, regulacji, dokumentów

Polska dołącza do europejskich standardów gospodarowania odpadami. Zgodnie z nową ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, to gminne samorządy będą odpowiedzialne za ekologiczne i bezpieczne gospodarowanie odpadami. Ustawa, o której znawcy tematu mówią, że jest rewolucyjna i pionierska zarazem, właśnie jest wdrażana. Na przestrzeni dwóch lat - zgodnie z jej założeniami w lipcu przyszłego roku gminy mają przejąć pełnię obowiązków związanych z gospodarką odpadami.

. Wciąż jeszcze brak wielu przepisów, regulacji, dokumentów. Ale, jak mówią samorządowcy, ustawodawca kolejny raz wyszedł najwyraźniej z założenia, że gminy z nowymi kompetencjami będą musiały sobie dać radę.
- Kolejny przykład, gdy rząd nie mogąc uporać się z problemem, spycha go na samorządy - komentuje gorzko wójt Zabrodzia, Adam Ołdak.

Czemu mają służyć zmiany w "śmieciowym prawie? Uszczelnieniu funkcjonującego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, upowszechnieniu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, zmniejszeniu ilości składowanych odpadów komunalnych i zapewnieniu powstania odpowiednich instalacji do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Problem bowiem w tym, że dotychczasowy system gospodarki odpadami okazał się mało skuteczny. Nikt nie chce inwestować w instalacje do przetwarzania odpadów, nie wszędzie są warunki do selektywnej zbiórki odpadów, wciąż trudno uporać się z dzikimi wysypiskami śmieci. Tymczasem cedując obowiązki gospodarki odpadami na gminne samorządy, jest pewność, że jej zasady i dobre praktyki będą realizowane.
- Gmina nie będzie mogła nie wywiązywać się z nałożonych na nią zadań. Łatwo ją będzie rozliczyć, ewentualnie nałożyć kary finansowe. Co więcej, to samorządy będą musiały stawić czoła społecznym skutkom tych zmian, przekonać mieszkańców do tych rozwiązań, przyjąć na siebie ich niezadowolenie i wątpliwości - komentuje burmistrz Wyszkowa, Grzegorz Nowosielski.

Przeciętny mieszkaniec Wyszkowa od połowy przyszłego roku nie będzie już, tak jak teraz, podpisywał umowy z firmą wywożącą śmieci. Zrobi to za niego gmina, ogłaszając przetarg na wywóz gminnych śmieci i wyłaniając jednego lub kilku wykonawców (gminy będą mogły być dzielone na sektory, w zależności od liczby mieszkańców).
To gmina podpisze umowę z wykonawcą i gmina będzie odpowiadać za jej realizację. Mieszkaniec natomiast będzie musiał wnosić stałą opłatę, której wysokość, podobnie jak regulamin gospodarki odpadami, ustali rada gminy. Ten podatek śmieciowy, w istocie egzekwowany w trybie egzekucji podatkowej, będzie jakąś wypadkową: albo liczby osób w gospodarstwie domowym, albo powierzchni lokalu, lub zużycia wody. Które z tych kryteriów będzie przyjęte, na razie nie wiadomo. Każde budzi wątpliwości i krytyczne opinie - szczególnie w nieodległej przecież perspektywie zniesienia obowiązku meldunkowego.

I w ten sposób to gmina zobowiązana będzie zapewnić odbieranie i właściwe - ekologiczne i bezpieczne zagospodarowanie wszystkich odpadów komunalnych oraz możliwość selektywnego zbierania odpadów. Jeśli wymagać będzie od swoich mieszkańców ekologicznych zachowań, to będzie musiała na przykład ustawić odpowiednie pojemniki do segregacji odpadów.

Zadaniem gminy będzie zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji własnych lub wspólnych z innymi gminami regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych, organizacja odbierania tych odpadów oraz wyznaczenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych.
Rady gmin czekają decyzje dotyczące regulaminu utrzymania i czystości w gminie, wzoru deklaracji, wysokości opłaty za odbiór śmieci. Uchwały dotyczące wysokości, trybu wnoszenia opłaty, wzoru deklaracji oraz sposobu i zakresu świadczonych usług muszą być podjęte najpóźniej do 1 stycznia 2013 roku.